Muhaceretten Bir Bakış: Azerbaycan Dergisinde Karabağ Meselesi

Author:

Number of pages:
1-18
Language:
Türkçe
Year-Number:
2022-Volume 17 Issue 7

25 Eylül 2020’de Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev, istihbarat teşkilatından aldığı habere dayanarak Ermenistan’ın sivillere yönelik saldırılarının olabileceğini belirtmiştir. Ve nitekim 27 Eylül 2020’de 06.00 sularında Ermenistan’ın Terter, Ağdam, Fuzuli, Cebrail gibi sivil yerleşim yerlerine saldırmasıyla İkinci Karabağ Savaşı başlamıştır. Azerbaycan saldırılara hemen karşılık vermiş ve kısa zamanda Ermeni birlikleri püskürtülmüş ve aynı gün yedi köy Ermeni işgalinden kurtarılmıştır. I. Karabağ Savaşından beri neredeyse otuz yıldır Ermeni işgalinde bulunan birçok bölge 44 günlük savaşın ardından Ermenilerden geri alınmış; Azerbaycan, topraklarına kavuşmuştur. 1980’li yılların sonlarına doğru başlayan Dağlık Karabağ sorunu Türkiye’den de yakından takip edilmiştir. 1 Şubat 1949’da Ankara’da fahri Başkan Mehmet Emin Resulzade öncülüğünde Mehmet Altunbay, Hamit Ataman ve Aziz Alput tarafından kurulan Azerbaycan Kültür Derneği, muhacerette bulunan Azerbaycan Türklerinin sesi olmayı amaçlamıştır. Çok geçmeden bir yayın organı gerekliliği hisseden dernek yöneticileri ve üyeleri, 1 Nisan 1952’de Azerbaycan isimli dergi çıkartmıştır. Dergide genel olarak Azerbaycan’ın Bolşeviklerce işgali, Azerbaycan’ın tarihi ve edebîyatı, kültürel mirası, Türkiye ve Türk Dünyasıyla ilgili makaleler, kitap tanıtım yazıları, biyografiler, şiirler, hikâyeler yayımlanmış, Azerbaycan’ın bağımsızlığı uğruna yürütülen faaliyetler dünyaya duyurulmaya çalışılmıştır. Dergide dikkat çeken bir diğer taraf da Dağlık Karabağ’la ilgili haberler, yazılardır. Ermenilerin Karabağ’ı işgal etmek istemesi, bu konuda Rus yöneticileriyle yaptıkları iş birliği, Batı ülkelerini yalanlarla yanına çekmek istemesi ve Azerbaycan Türklerine yaptığı zulümler dönemin önemli aydınları tarafından takip edilmiş; şiir, hikâye, makale, bildiriler yoluyla kamuoyunda dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızın ana eksenini, “Karabağ meselesinin ve I. Karabağ Savaşına giden sürecin Azerbaycan dergisinde nasıl ele alındığı” sorusunun cevabı oluşturmaktadır. Azerbaycan dergisinde bu konuyla ilgili yüz civarında değerlendirme yazısı, şiir, makale, hikâye tespit edilmiş, tarafımızca seçilen yazıların meselenin muhaceretteki bakışını ortaya koyması amaçlanmıştır.

Keywords


Azerbaijani President Ilham Aliyev stated that there may be attacks against civilians by Armenia based on the news he received from the intelligence agency on September 25, 2020. As a matter of fact, the Second Karabakh War started with Armenia's attack on civilian settlements such as Terter, Agdam, Fuzuli and Gabriel on September 27, 2020 at around 6 a.m. Azerbaijan immediately responded to the attacks and in a short time the Armenian troops were repulsed and seven villages were liberated from the Armenian occupation on the same day. Many regions that had been under Armenian occupation for almost thirty years since the 1st Karabakh War were taken back from the Armenians after 44 days of war and Azerbaijanis regained their lands. The Nagorno-Karabakh conflict, which started towards the end of the 1980s, was also closely followed from Turkey. The Azerbaijan Cultural Association, founded on February 1, 1949 in Ankara under the leadership of honorary President Mehmet Emin Resulzade, by Mehmet Altunbay, Hamit Ataman and Aziz Alput, aimed to be the voice of the emigrated Azerbaijani Turks.  The managers and members of the association, who felt the necessity of a publication soon, published the magazine named Azerbaijan on April 1, 1952. The occupation of Azerbaijan by the Bolsheviks, Azerbaijan's history and literature, cultural heritage, articles about Turkey and the Turkish World, book reviews, biographies, poems, stories were published in the magazine. Through this magazine, the activities carried out for the sake of Azerbaijan's independence were tried to be announced to the world. Another noteworthy aspect of the magazine is the news and articles about Nagorno-Karabakh. The Armenians' desire to occupy Karabakh, their cooperation with the Russian administrators in this regard, their desire to lure Western countries with them and their persecution of Azerbaijani Turks were followed by important intellectuals of the period. It has been tried to draw attention to the public through poems, stories, articles and statements. The main idea of our study is to find the answer to the question of how the Karabakh issue and the process leading to the First Karabakh War were handled in the Azerbaijan journal. Nearly a hundred reviews, poems, articles and stories on this subject have been identified in the Azerbaijan journal. The articles chosen by us are intended to reveal the perspective of the issue in immigration.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 212
Number of downloads 618

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.