Büyük Selçuklu Dönemi Çift Cidarlı (Double Walled), Ajur Dekorlu Seramikler ve Güncel Yorumlardan Örnekler

Author:

Number of pages:
1033-1053
Language:
Türkçe
Year-Number:
2022-Volume 17 Issue 5

Büyük Selçuklu dönemi siyasi tarihi 11.-12. yüzyılları kapsamaktadır. Buna rağmen dönemin seramikleri incelendiğinde 13. yüzyıla kadar etkileri izlenebilmektedir. Büyük Selçuklu döneminde seramik üretiminin, İran’ın günümüz sınırlarından biraz daha geniş bir alanı kapsayan bir bölgede yapıldığı bilinmektedir. Yapılan araştırmalar yeterli olmadığı için tam olarak Büyük Selçuklu Seramiklerinin izleri sürülememektedir.  Ancak fritli-kuvars bünyeli bu seramiklerin, üretim tekniklerinden dekorlara alanlarında birçok yenilik getirdikleri bilinmektedir. Yüzyıllardır üretilen sanat eserlerinde etkileşim gözlenmektedir, ucuz olan eserler pahalı eserlerin benzeri veya kopyalarıdır. Büyük Selçuklu Döneminde üretilmiş seramikler o dönem veya öncesindeki dönemlerde üretilmiş metal işlerinden etkilenmişlerdir. Bu etki özelikle seramiklerin formlarında ve yer yer dekorlarında görülmektedir. Araştırmaya konu olan “double walled” “double shelled” olarak isimlendirilen seramikler hem işlevsel hem sanatsal olarak tasarlanmışlardır. Bu formlar genel hatlarıyla metal işlerinden etkilenmiş olsalar da eserlerin tasarımları ile ince işçiliğin ürünü oldukları görülmektedir. Kaynaklarda “double-walled” (çift-duvarlı) olarak geçen bu seramikler sürahi ve ibrik olarak karşımıza çıkmaktadır. Dış yüzeylerinde görülen ustalıkla yapılmış ajur dekorları bu eserlerin zengin alıcıları olduklarını ve içte sıvıyı tutmaya yarayan bir katman olması iki duvarlı (cidar-çeper) olan bu seramiklerde içine koyulan sıvının sıcak-soğuk kaybını engellemek amacıyla da üretildiklerini düşündürtmektedir. Araştırmada literatür taraması yapılmış, müze ve müzayede evlerinin koleksiyonları incelenmiştir. Yapılan araştırma sonucunda benzer tarzda üretilmiş 27 adet çift-duvarlı seramik kap incelenmiş ve bilgileri verilmiştir.

 

 

Keywords


Political history of The Great Seljuk covers the 11-12. centuries. However, when the ceramics of the period are examined, their effects can be traced up to the 13th century. It is known that during the Great Seljuk period, ceramic production was made in a region that covers a slightly wider area than the present borders of Iran. Since the researches are not sufficient, the traces of the Great Seljuk Ceramics cannot be traced exactly. However, it is known that these fritted-quartz ceramics brought many innovations in their fields, from production techniques to decorations. Interaction has been observed in works of art produced for centuries, cheap works are similar or copies of expensive works. The ceramics produced in the Great Seljuk Period were influenced by the metal works produced in that period or before. This effect is especially seen in the forms of ceramics and their decorations. The ceramics called "double walled" and "double shelled", which are the subject of the research, are designed both functionally and artistically. Although these forms are generally influenced by metal works, it is seen that they are the product of fine workmanship with the designs of the works. These ceramics, which are referred to as "double-walled" in the sources, appear as jugs and pitchers. The skillfully made openwork decors on the outer surfaces make us think that these works are rich buyers, and that these two-walled (wall-wall) ceramics are produced in order to prevent the hot-cold loss of the liquid put inside, as there is a layer that serves to hold the liquid inside. In the research, 27 double-walled ceramic vessels were examined and their information was given.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 223
Number of downloads 341

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.