İBNÜ’L-CEZERÎ VE HADİS İLMİ

Author:

Number of pages:
275-289
Language:
Year-Number:
2018-Volume 13 Issue 25

İslam medeniyet tarihi boyunca farklı disiplinlerde eser telif eden bir çok alim yetişmiştir. Bu alimlerden biri 833/1429 yılında vefat eden, başta kıraat olmak üzere hadis, siyer ve İslam tarihi alanlarında bir çok eseri bulunan İbnü'l-Cezerî'dir. Şiirde akıcılığın olması, uzun cümlelerin ihtisar edilmesi ve talebenin metni kolayca ezberlemesine yardımcı olunması gibi hususlardan dolayı bazı alimler eserlerini manzum olarak yazmışlardır. Bu çalışmada İbnü'l-Cezerî'nin hadis usûlüne dair manzum olarak kaleme aldığı ve 370 beyitten oluşan el-Hidâye fî İlmi'r-Rivâye isimli eseri incelenmiştir. Bu eser üzerine Sehâvî (902/1497) el-Ğâye Şerhu Metni İbnü’l-Cezerî el-Hidâye fî İlmi’r-Rivâye adında geniş bir şerh kaleme almıştır. İbnü'l-Cezerî bu eserinde hadis usûlünün neredeyse bütün meselelerine temas etmiştir. Hadislerin sıhhat tespitinde isnad merkezli bir yaklaşımı benimsediği görülen müellif, rical ilimine ve ravinin kimliğine özellikle önem vermiş bu çerçevede Rivâyetu’l-Ekâbir Ani’l-Esâğir, Rivâyetu’l-Âbâ Ani’l-Ebnâ, Marifetu’l-İhve ve’l-Ehevât, el-Künâ, el-Esmâ, el-Elkâb ve’l-Ensâb literatürünün bilinmesi gerekliliği üzerinde durmuştur. Çalışmada temelde dört konu tartışılmıştır: Eserin İbnü'l-Cezerî'ye aidiyeti, eserin şekil ve muhteva açısından değerlendirilmesi ve eserde hadis usûlü açısından öne çıkan noktalar. Âli isnad vurgusu, hadis ile ilgilenen kimselerin edeb ve erkâna riayet etmesi, hadis kitaplarını sıhhat açısından derecelendirme gayreti ve rivayetlerin aktarımında titiz olunması gerektiğine yönelik vurgular eserde baskın olarak yer almaktadır. Bu çalışma neticesinde İbnü'l-Cezerî'nin hadis ilmine katkısı ile onun hadisçilik yönünün tahlil edilmesi hedeflenmiştir.

Keywords


Throughout the history of Islamic civilization, many scholars who have written works in different disciplines have been trained. One of these scholars is Ibn al-Jazarî who died in 833/1429. He wrote up many works particularly in the field of recitation (kırâah), hadith, prophetic biography and İslamic history. Some scholars have written their papers in verse (manzûm) due to the fluency in poetry, shortening of long sentences and helping the students easily memorize the text. In this study was examined Ibn al-Jazari's book named al-Hidâya fî İlmi'r-Rivâyah which composed of 370 couplets written in verse/poetic about metodology of hadith. Sahavî (d. 902/1497), wrote a broad commentary on this work called el-Ğâyeh Şerhu Metni Ibn al-Jazarî al-Hidâyah fî Ilmi’r-Rivâyah. In this work, Ibn al-Jazarî refered to almost all the issues of the hadith. He has adopted isnad-centered approach to the accuracy of hadiths and paid particular attention on knowledge of transmitters and their identities. In this context, he pointed out the following literature: Rivâyatu'l-Akâbir Ani'l-Asâğir, Rivâyatu’l-Âbâ Ani’l-Ebnâ, Marifatu’l-İhvah ve’l-Ahavât, al-Kunâ, al-Asmâ, al-Alkâb ve’l-Ansâb. In the paper, basically four topics were discussed: Belonging the work to Ibn al-Jazarî, evaluation of the work in terms of shape and content and the outstanding points in terms of the hadith in the book. In addition, we should mention that the following issues are dominant in the work: Âli isnad, conforming traditionists to the rules of good manners (âdab), the effort of grading hadith books in terms of accuracy (sıhhat) and to be meticulous in the transfer of narrations. As a result of this study, it is aimed to analyze the hadith aspect of Ibn al-Jazarî with his contribution to the Hadith discipline.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,194
Number of downloads 547

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.