Modernite ve sonrasında seyreden küreselleşme süreçleri dünyada hızlı bir değişim ve dönüşüm dalgasına yol açmıştır. Ancak yeryüzündeki tüm coğrafyada bu dönüşümün yansımaları farklı olmuştur. Değişimin en çok etkili olduğu alan da toplumsal kontrol ve güç odaklarında olmuş böylece siyasi erkle doğrudan ilişkili olan kilise bağlamlı dini alan ve bunun üzerinden sağlanan toplumsal kontrol mekanizmaları hızla dönüşmüştür. Ancak modernleşmeye verilen tepkiler tek yönlü olmamış ve toplumsal, tarihsel ve coğrafi şartlara göre karmaşık bir görünüm kazanmış ve kazanmaya devam etmektedir. Elizabeth Özdalga, din-devlet ve toplum ilişkilerinin Batı Avrupa’daki serencamını sosyolojik açıdan yordamakta ardından genelde Müslüman coğrafyada özelde Türkiye’deki gelişim sürecini karşılaştırmalı olarak değerlendirmektedir. Söz konusu bu karşılaştırmalı yaklaşımın yanı sıra modern ve ardılı dönemde din-toplum-devlet ilişkilerine sosyolojik bakabilmenin koşullarını eleştirel bir çerçevede ortaya koymaktadır. Dini alana yönelik indirgemeci yaklaşımları eleştiri süzgecinden geçiren Özdalga, tarihsel ve bağlamsal bir yaklaşım geliştirmektedir. Bu yaklaşımın ardından İslam ve toplum ilişkilerine objektif bakma iddiasında olan Özdalga, evrensel ve sentezci bir yaklaşımla, sosyolojik ve tarihsel bir zeminde Müslüman toplumların, modernleşmeyle etkileşimini ve geçirdikleri değişimi inceleme konusu etmektedir. Türkiye’deki modernleşme ve demokratikleşme sürecini de eleştirel olarak ele alan Özdalga, mevcut durumun iç ve dış nedenlerine yakından mercek tutmanın yanı sıra, Türkiye’deki din-devlet ve toplum ilişkilerini aydınlar ve siyasi liderler üzerinden oluşturduğu tipolojiler üzerinden müşahhaslaştırmakta; diğer taraftan da sivil toplumun gelişimi, din eğitimi, başörtüsü, dini cemaatlerin ortaya çıkardığı çoğulculuk gibi tartışmalı konuları, kurucu ideolojiyle olan çatışmalı ilişkilere rağmen moderniteyle ilişkili süreçler bağlamında ve modernite lehine bir gelişme olarak sosyolojik inceleme konusu etmektedir.

Modernity and globalization processes following it have given rise to a dramatic surge of change and transformation all around the world. Nevertheless, the reflections of this change have been experienced differently in different locations of the globe. The area where the change has most deeply been experienced is that of the social control and power groups, thus the area of religion in the context of the Church and social control mechanisms associated with it have underwent a quick transformation. However, responses given to modernisation have not been one-way; instead they have assumed and are still assuming a complicated appearance according to social, historical and geographical conditions. Elizabeth Özdalga is sociologically evaluating the effect of religion-state and society relations in Europe and then is comparatively appraising how this process evolves in the Islamic geography in general and in Turkey in particular. In addition to this comparative approach of hers, she critically frames the conditions of sociologically looking at religion-state and society relations in the modern and the following times. Criticising reductive approaches to the area of religion, Özdalga develops a historical and contextual approach. Claiming to be objective in her approach to Islam and society relations, Özdalga studies on a sociological and historical background the effect of Islamic societies on modernisation and the change they have underwent through a universal and unifying method. Analysing the modernisation and democratisation process in Turkey critically too, Özdalga ,as well as looking closely at the internal and external reasons behind the current situation, personifies religion-state and society relations in Turkey through the typologies she formed via intellectuals and political leaders on the one hand and sociologically studies controversial issues such as the development of the civil society, religious education, head-scarf and the plurality created by religious communities in a context of modernity-related processes and as a development to the benefit of modernity in spite of conflicting relation with the founder ideology on the other hand.