İslamî ilimler literatürü, özgün sayılabilecek bir çok yazım üslubu ortaya çıkarmıştır. Farklı üsluplarla yazılan çeşitli eserlerde dikkat çeken husulardan biri başka alimler tarafından geliştirilmeye açık olmasıdır. Bu makale, çok taraflı katkıyla geliştirilen metinlerin en ilginç örneklerinden biri olan Serahsī’nin Şerḥu’s-Siyeri’l-Kebīr adlı eserinin metinsel gelişimine dair bir inceleme niteliğini taşımaktadır. Eser, esas itibariyle Muhammed eş-Şeybâni’nin es-Siyeru’l-Kebīr’i üzerine yapılmış bir şerhtir. Şeybânî eserini yazarken haliyle ilk dönem Hanefî literatürünü oluşturan temel dinamiklerden etkilenmiş olmalıdır. Fakat mezhep içi gerilimler de eserin yazımı açısından yadsınmaz bir öneme sahiptir. Nitekim Şeybânî eserini Hanefîliğin merkezi olan Bağdat’tan uzakta yazmıştır. Bazılarına göre bunun sebebi Muhammed eş-Şeybânî ile Ebû Yûsuf arasında vuku bulan bir dargınlıktır. Sonuçta eser sınırlı sayıda râvî tarafından nakledilebilmiş ve Şeybânî’nin diğer eserleri kadar geniş bir öğrenci kitlesine ulaşamamıştır. Eserin nasıl ortaya çıktığı ile ilgili rivayetlerde, başta Evzâî mezhebi olmak üzere diğer ekollerle olan rekabetin etkisinden de bahsedilmektedir. Diğer taraftan eserin vücut bulmasında Evzâî ile olan rekabetin büyük etkisi vardır. Evzâî’nin siyer konusundaki görüşleri Emevîler tarafından; Hanefîlerin görüşleri ise Abbâsîler tarafından dikkate alınmış ve uygulanmıştır. Bu, bu rekabetin aynı zamanda siyasî bir boyuta sahip olduğunu göstermektedir. Serahsî, İmam Muhammed’in metnini şerh etmekle kalmamış aynı zamanda metni şerhin içinde tamamen eritmiştir. İmam Muhammed’in metni elimize kadar ulaşmadığından Serahsî’nin şerhi aynı zamanda İmam Muhammed’in metnini temsil eder hale gelmiştir. Dolayısıyla elimizde bulunan Şerḥu’s-Siyeri’l-Kebīr, bir anlamda müşterek bir inşânın ürünüdür. Eserin tahkiki ve çeşitli dillere tercümesi de metne farklı açılardan katkı sağlamış ve bir anlamda söz konusu inşâyı sürdürmüştür. Makalede, İslam devletler hukukuna dair böylesine önemli bir kaynak metnin oluşumuna yapılan katkılar incelenirken aynı zamanda alanın tarihsel gelişim süreci de ele alınmaktadır.

The literature of Islamic scholarship has brought about varieties of writing styles that might be considered original. One of the remarkable things about the texts written in these styles was that they were fairly open to the other scholars’ contributions to develop them further. This article examines the process of the textual development of Sarakhsī’s Sharḥ al-Siyar al-Kabīr, a very good example of the multilaterally composed texts. In point of fact, Sarakhsī’s Sharḥ is a commentary on Muhammad al-Shaibānī’ al-Siyar al-Kebīr. While penning his work, Shaibānī must have been influenced by the formative dynamics of early Hanafī literature. However, the intra-madhhab tensions also had an undeniable role at the process of writing. It is just because of being on bad terms with Abū Yūsuf, on some accounts, Shaibānī had to compose his book far from Baghdad, the homeland of Hanafī school. That is why al-Siyar al-Kabīr was transmitted by limited narrators and did not reach the large masses as the other books of him did. The narratives on the origin story of the book denote that the rivalry with ᵓAwzāī is another aspect to keep on mind while studying the subject. Considering the fact that Umayyads valued ᵓAwzāī’s opinions on siyar just as Abbasids based on Hanafi jurisprudence, one fairly can make inference that the competition had a political dimension beside the scholarly one. Sarakhsī, on the other hand, not only commented on al-Shaibānī’s text but also completely melted it into his commentary. Since the original text of al-Shaibānī’s al-Siyar is not extant, Sarakhsī's commentary has happened to represent al-Shaibānī’s text too. Therefore, Sharḥ al-Siyar al-Kabīr, which is presently on hand, stands out as a product of common construction. Sharḥ’s manuscript edition and translation into various languages have also contributed to the ongoing construction process in many ways. In this article, the contributions to the formation of such an important source text in Islamic Law of Nations are examined along with the historical development of the field.