Çocuk Edebiyatında İsim Çevirilerinin Doğasını Keşfetmek

Author:

Number of pages:
579-594
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 15

Le Petit Nicolas, René Goscinny tarafından kaleme alınmış ve Jean-Jacques Sempé tarafından resimlenmiş, en çok satan kitaplar arasında yer alan bir çocuk öyküleri serisidir. Sempé ile birlikte Nicolas’nın maceralarını hayal eden Goscinny, Nicolas’nın aklından geçenlerin olduğu gibi sözcüklere döküldüğü, yer yer dilbilgisi kurallarına uymayan ve bilinç akışı düzeninde yansıtılan bir çocuk dili ortaya koymuş, bu dil öykülerin ilk yayınladığı 1950’lerden bu yana okuyucuları cezbetmiş ve bunun sonucunda öyküler Türkçe, İngilizce ve Almanca da dahil olmak üzere kırktan fazla dile çevrilmiştir. Serinin çevirilerinde, farklı çevirmenler tarafından isimlerin çevirisine yönelik olarak alınan kararların çeşitliliği özellikle dikkat çekicidir. Bu çalışmanın bütüncesinde, Le Petit Nicolas ile; Vivet Kanetti, Eray Canberk, Ümit Ülker, Saadet Özen ve Esra Erdoğan tarafından yapılan Türkçe çevirileri; Stella Rodway, Anthea Bell ve adı belirtilmemiş bir çevirmen tarafından yapılan İngilizce çevirileri; ve Hans Georg Lenzen tarafından yapılan Almanca çevirisi yer almaktadır. Bu çalışmada, Jean Van Collie’nin tanımladığı 10 strateji üzerinden, çocuk edebiyatında farklı çevirmenler tarafından isimlerin çevrilmesine yönelik olarak yapılan farklı tercihler, çevirmen kararlarının arkasındaki olası nedenler ve kararların metnin çocuklar açısından okunabilirliği ve anlaşılabilirliği üzerindeki sonuçları incelenmektedir. Ayrıca, her bir tercihin olası yararları ve kısıtlarının üzerinde de durulmaktadır. Çalışmanın sonucunda, kullanılan her bir farklı tercihin anlama bir şeyler ekleyebileceği ya da anlamdan bir şeyler eksiltebileceği ortaya koyulmakta, bundan hareketle de isimlerin nasıl aktarılacağına karar verilmeden önce çözümlenmelerinin önemi vurgulanmaktadır.

Keywords


Le Petit Nicolas is a bestselling series of children’s storybooks written by René Goscinny and illustrated by Jean-Jacques Sempé. With Sempé, Goscinny imagined the adventures of Nicolas and presented a children's language with run-on sentences using the stream of consciousness, which has charmed readers since the first publication of the stories in the late 1950s; consequently, the stories have been translated into more than 40 languages, including Turkish, English, and German. The variety of decisions made by different translators with regard to the translation of names from the same source text is particularly remarkable in the case of the series. This study focuses on the treatment of children’s names in nine translations of Le Petit Nicolas: translations into Turkish by Vivet Kanetti, Eray Canberk, Ümit Ülker, Saadet Özen, and Esra Erdoğan; English translations by Stella Rodway, Anthea Bell, and an unnamed translator; and a German translation by Hans Georg Lenzen. Using Jan Van Collie's classification of ten possible strategies, the study discusses the decisions made by various translators as to the ways in which to render names in children's literature, possible reasons for these decisions, and their consequences for the readability and understandability of the text for children. In addition, the advantages and constraints of each choice are highlighted. Moreover, the study shows that each choice produces different results and can add to or subtract from the story's meaning, which makes it important to analyze the names in the source text before deciding how to express them in the target language.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 564
Number of downloads 384

Share

Turkish Studies-Social Sciences
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.