Kosova Türk Ağızlarında Hal Eleri

Author:

Number of pages:
175-196
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 15

Kosova Türk Ağızları Rumeli Türk ağızlarının önemli bir bölgesi sayılmaktadır. Kosova Türk ağızlarında durum ekleri konusu şimdiye kadar işlenmemiştir. Bu çalışmada derlenmiş metinlerdeki durum eklerinin çeşitli yönleriyle incelenmesi hedeflenmiştir. Derlediğimiz metinler doktora çalışmasında kullanılan metinlerdir (sayılar da o metinlere ait sayılardır). Kosova Türk ağızlarında Türkiye Türkçesi yazı dilinin dilbilgisine uymayan şekiller vardır. Bu farklı şekiller sözcüklerin köklerinde ve durum eklerinde de görülmektedir. Eklerde kimi ses düşmeleri, ses türemeleri, kimi ünlü ve ünsüz değişmeleri yanı sıra Sırpça ve Arnavutça gibi başka dillerin rol oynadığı görülmektedir. Bizim amacımız bu gibi değişiklikleri açıklamaktır. Kosova’da konuşulan Türkçe, Türkiye Türkçesinin bir ağzı olarak kabul edilir. Kosova Türk ağızlarında ilk dikkati çeken şey Türkiye Türkçesinden ses ve yapı bakımından farklılıklardır. Kosova Türk ağızları dediğimiz zaman Priştine, Prizren, Mitroviça, Gilan, Vıçıtırın, Dobırçan, Mamuşa Türk ağızlarını kastediyoruz. Adı geçen yerleşim yerlerinde konuşulan Türkçe varyantları arasında bazı farklılıklar vardır. Örneğin, Mitroviça ahalisinin fazlası Sırp ve Boşnak olduğundan bu dillerin etkisi görülmektedir. Prizren, Priştine ağızlarında ise Arnavut dilinin etkisi görülmektedir. Bu etkileşim olayları toplum dilbilimcilere araştırma konusu olabilir; ama biz dilbilgisi, durum ekleri bakımından olan farklılıkları inceledik. Durum ekleri, sık sık kullanılan ve cümlenin anlamına tesir eden ad çekimi eklerdir. Çalışmamızda durum eklerini incelerken çevrede kullanılan dillerin etkisini, eklerin fonetik değişikliğini ve fonksiyonlarını tespit etmeye gayret ettik. Ad durum ekleri Kosovalı dilciler tarafından yapılan sıralama ışığında ayrı ayrı incelenmiştir.

Keywords


Kosovo Turkish dialects constitute a significant part of Rumelia Turkish dialects. Kosovo Turkish dialects noun suffixes have not been studied thus far. This study aims the analysis of noun suffixes in miscellaneous texts. The texts we have used are from the doctoral studies (the numbers are from the same texts). Kosovo Turkish dialects may include forms violating the grammar of Turkey Turkish language. These various forms can be seen in the root of the word and the case suffixes. In addition to the situations such as omissions, extensions, and consonant and vowels exchanges in the suffixes, the impact of other languages, such as Serbian and Albanian, play the extended role as well. We aimed the clarification of such variations. Turkish language spoken in Kosovo is accepted as a dialect of Turkey Turkish language. The first salient thing between the Kosovo Turkish dialects and Turkey Turkish language is the difference in the phones and structure. When we mention Kosovo Turkish dialects we mean Pristina, Prizren, Mitrovica, Gilan, Vucitern, Dobercan and Mamusa dialect. There are some differences in the Turkish versions used in these places. To exemplify, Mitrovica population used to consist of mainly Serbians and Bosnians thus we see their influence. While in Pristina and Prizren the influence of Albanian language is more evident. These influences can often be research subjects of philologists. Nonetheless, we centered upon the differences from the case suffixes viewpoint. Case suffixes are the noun declension suffixes which are very common and influencing the sentence meaning. In the process of our analysis of the noun suffixes, we identified the influence of other languages, phonetic changes and the functions of the suffixes. The study equally embraced, the sorting of the cases by the Kosovo philologists as well as examined the cases separately.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 695
Number of downloads 336

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.