Dil, insanlığın var oluşunu mümkün kılan en önemli kazanımlardan biridir. Gerek bireysel gerek sosyal gelişim ve bir toplum içinde hayatın sürmesi için en temel araç konumundadır. İnsanın dünyaya geldiği ortamda annesi ve diğer ilk çevresinden edindiği ilk dili anadili olarak kabul edilir. İnsanlar, daha çok anadillerine dayalı bir aidiyet duygusuyla yaşarlar ve bunu sosyalleşmelerinin merkezine koyarlar. Beklenir ki insan eğitim-öğretimini ve daha sonraki hayatını ana diliyle sürdürsün. Fakat, dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de bazı etnik unsurların anadilleri bilhassa eğitim ve öğretimde kullanılamamakta ve hak mahrumiyetleri iddialarıyla huzursuzluk kaynağı haline gelmektedir. Bu çalışmada, anadilinin öğretimi ve anadilinde eğitim konusuyla ilgili yazılar, siyasi ve bazı sivil toplum örgütlerinin görüşleri, uluslararası anlaşmalar ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasındaki ilgili hüküm de dikkate alınarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Sonuç itibarıyla, Türkiye’de anadili, farklı dillerin eğitim-öğretimi veya farklı dillerde eğitim-öğretim yapılması ele alınırken ülkenin iletişim, sosyal, kültürel ve pedagojik gerçeklerinden çok etnik, sosyal ve siyasal aidiyetlerin etkisinde bir söylem oluştuğu görülmüştür. Anadili ve anadilinin eğitim öğretimine yapılan aşırı vurgular anadilleriyle eğitim öğretim yapamayanları yeterince dikkate almayan ve onların gerçekliğini de yeterince yansıtmayan yaklaşımlar şeklindedir. Anadilinde eğitimin yapılması görüşü desteklenirken de ortak iletişime dayanan ülke bütünlüğünün yakın ve uzak gelecekte göreceği zarar ve farklı dillerde eğitimin pratikteki güçlükleri yeterince dikkate alınmamıştır. Ayrıca, anadilinin kullanımı dahil, etnik haklar için terör ve şiddetin kullanılmasının ayrışmaları çok daha arttırdığı yeterince ifade edilmemiştir. Bu yaklaşımların iletişimi, anlamayı ve anlaşmayı sağlayamayacağı belirtilerek; dilin bir etnik aidiyet değeri olmanın önünde insanların iletişimini sağlayan en önemli araç olduğu, dil dahil diğer farklılıklara daha kuşatıcı bakılması gerektiği ve bütün bunların ülke bütünlüğü gözetilerek ele alınmasının önemi vurgulanmıştır.

Language is one of the most important gains providing mankind exist. It is the most basic tool for both individual and social development and survival in a society. In the environment where the person comes to the world, the mother tongue is accepted as the mother tongue. People live with a sense of belonging, mostly based on their mother tongue, and put it at the center of their socialization. It is anticipated that people will continue education and his later life in his mother tongue. However, as in other countries of the world, the mother tongues of some ethnic elements can not be used especially in education and training in Turkey, and the deprivation of rights is becoming a source of restlessness. In this study, it has been tried to evaluate the teaching of mother tongue and education in mother tongue by taking into account the opinions of political and non-governmental organizations, international agreements and relevant provisions of Turkish Republic Constitution. As a result, it has been seen that, when the mother tongue in Turkey, the education of different languages or the education and training in different languages are taken into consideration, a discourse which is influenced by the ethnic, social and political belongings rather than the communication, social, cultural and pedagogical reality of the country is seen. Excessive emphasis on the teaching of mother tongue and mother tongue is in the form of approaches that do not adequately take into account those who can not teach with their mother tongue and do not adequately reflect their reality. While the idea of teaching in the mother tongue is supported, the practical difficulties of education in different languages and the damage that the country integrity based on common communication will see in the near and far future have not been sufficiently taken into account. Furthermore, it has not been adequately stated that the use of terrorism and violence for ethnic rights, including the use of mother tongue, has greatly increased the variances. It is stated that these approaches can not provide communication, understanding and understanding; It is emphasized that language is the most important means of communicating people in front of being a value of ethnic belonging, that other differences including language should be considered more surrounding, and that all these should be taken into consideration in the context of country integrity.