Nobel Ödüllü Mısırlı Yazar Necip Mahfuz’un el-Kahiretu’l-Cedide adlı Romanının Türkçe Çevirisindeki Dil Oyunlarının Eşdeğerlik Açısından İncelenmesi

Author:

Number of pages:
619-632
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 7

Çeviri sürecinde kaynak metin ile hedef metin arasındaki ilişkileri ifade eden eşdeğerlik kavramı, kaynak metinde anlatılanın en yakın eşdeğerini hedef metinde bulmak olarak tanımlanabilir. Çevrilen metnin hedef dilde aynı tadı verebilmesi için iki dil arasındaki eşdeğerliğin iyi olması gerekmektedir. Arap edebiyatından Türkçeye birçok roman çevrilmiştir. İlk başta Arap edebiyatının birçok eseri Türkçeye aslından değil, ikinci bir dil olan İngilizceden çevirisi yapılmıştır. Necip Mehfuz’un 1988 yılında Nobel Edebiyat ödülünü almasından sonra Türkiye’de onun eserlerini okumak isteyen meraklıları oldukça artmıştır. Mısır halkının o zamanki durumunu gözler önüne seren toplumsal gerçekçi romanlarından birisi olan el-Kahiretu’l-Cedide romanı Türkçeye Savrulan Kahire olarak aktarılmıştır. Yapılan bu çeviri Arapça aslından Türkçeye aktarılmıştır. Bu çalışmada Mısırlı ünlü romancı Necîb Mahfûz'un el-Kahiretu’l-Cedide isimli romanının Türkçe çevirisindeki dil oyunlarının eşdeğerlik açısından incelenmesi yapılmıştır. Anlamsal, söz dizimsel, dilsel ve üslup boyutunun yanında, metinleri biçimsel olarak etkileyen ve süslü bir dilin ana malzemesi olan atasözü, deyim, mecaz, kişileştirme, karşılaştırma gibi dil oyunlarının çevirisi üzerinde durulmuş ve çeviri eşdeğerliği açısından yorumlanmıştır. Romandan seçilen örnek paragrafların çeviri eleştirisi kapsamında yapılan çözümlemeleri, çevirmenin kaynak metnin biçim ve içeriğini önemli ölçüde koruyarak, dilbilimsel, sözdizimsel ve anlamsal açıdan aslına eşdeğer bir çeviri ortaya koyduğunu göstermektedir. Türk okuyucu Arapça aslında bulunan dil oyunlarını benzer bir şekilde kendi dilinde anlayabilmektedir.

Keywords


The concept of equivalence, which expresses the relation between the source text and the target text in the translation process, can be defined as finding the closest equivalence of the source text to the target text. The equivalence between the two languages must be good so that the translated text can taste the same on the target side. Many novels have been translated into Turkish from Arabic literature. At first, many pieces of Arabic literature were not originally Turkic, but a second language, the English translation. After Naguib Mahfouz received the Nobel Prize for Literature in 1988, his interest in reading his works in Turkey has increased considerably. al-Cairo-al-Jadida, one of the social realistic novels that reveal the situation of the Egyptian people at that time, is referred to as Cairo, This translation has been transferred from Arabic to Turkish. In this study, the famous novelist Naguib Mahfouz of al-Cairo-al-Jadida of Egyptian novel was examined in terms of equivalence of the language games in Turkish translation. In addition to the meaningful, syntactic, linguistic and stylistic dimension, the proverb, which is the main material of a fancy language that affects texts formally, focuses on the translation of language games such as idiom, metaphor, personification and comparison and interpreted in terms of translation equivalence. Analyzes made within the scope of translation criticism of selected sample paragraphs from the romans show that the translator has produced a translation that is literally equivalent in terms of linguistic, syntactic and semantic, preserving the form and content of the source text considerably. Turkish readers are able to understand the language games actually found in Arabic in a similar way.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,798
Number of downloads 458

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.