Türkiye Türkçesindeki Sesbirimlerin Dışsal ve İçsel Alt Sesbirimleri: Katmanlı Çevriyazı Modeli

Author:

Number of pages:
195-214
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 7

Ağız araştırmaları, dil ve konuşma bozuklukları başta olmak üzere dil çalışmalarında kaydedilmiş konuşma örneklerinin çevriyazısı ve bu çevriyazının derinliği sadece Türkçe için değil diğer diller için de sorun olagelmiştir. Çevriyazının derinliği genellikle amaca göre ayarlanırken zaman zaman gereksiz ayrıntılara girilmekte veya üzerinde durulması gereken önemli noktalar göz ardı edilmektedir. Bu çalışmada, çalışmanın ilham kaynağını oluşturan Glosematik ve Sinirbilişsel Dilbilim kuramlarıyla ilgili kısa bir bilgi verilmekte ve Türkiye Türkçesindeki alt sesbirimler iki alt gruba ayrılarak incelenmekte, daha sonra çevriyazı sorunlarına çözüm bulmak, derinliğini belirli kurallara göre şekillendirerek sabit tutmak amacıyla geliştirilen Katmanlı Çevriyazı Modeli sunulmaktadır. Bir sesbirimin bütün alt sesbirimleri soyutluk açısından aynı düzeyde olmadığı gibi önem açısından da aynı değildir. Alt sesbirimler, çakışan dağılım gösterenler ve tamamlayıcı dağılım gösterenler şeklinde veya bu çalışmada olduğu gibi dışsal ve içsel şeklinde iki gruba ayrılarak incelenir. Daha soyut katmanda yer alan çakışan dağılım gösteren veya dışsal alt sesbirimler bilişsel işlemlerle açıklanırken tamamlayıcı dağılım gösteren veya içsel alt sesbirimler fonetik işlemlerle açıklanır. Katmanlı Çevriyazı Modelinde çevriyazı, derinlik açısından yukarıdan aşağıya doğru, Biçimbirimsel, Sesbirimsel, Dışsal Alt Sesbirimsel ve İçsel Alt Sesbirimsel şeklinde dört katmana ayrılır. Kişisel farklılıkların incelenmesi planlanmamışsa çevriyazı düzeyi olarak Dışsal Alt Sesbirimsel Katmanın kullanılması önerilmektedir. İçsel alt sesbirimler ise sadece kişisel farklılıkların önemli olduğu durumlarda çevriyazıda gösterilmelidir.

Keywords


Transcription of the recorded speech samples in language studies, especially in dialect researches and speech-language disorders and determination of the depth of it, have been a problem not only for Turkish but also for other languages. The depth of the transcription is generally adjusted according to the purpose of the study; meanwhile, they may go into detail unnecessarily or ignore the important points. In this study, a short information is given about the theories of Glossematics and Neurocognitive Linguistics that are inspirer of the study, and the allophones of the Turkey Turkish are examined by

Keywords

Article Statistics

Number of reads 871
Number of downloads 475

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.