Tuva Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde İsimlerde (Adlarda) Karşılaştırmalı Gramatik Cinsiyet Kategorisine Bir Bakış

Author:

Number of pages:
295-306
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 5

KARŞILAŞTIRMALI GRAMATİK CİNSİYET KATEGORİSİNE BİR BAKIŞ Bilindiği gibi Hint -Avrupa dillerinde ve Sami dillerinde gramatikal cinsiyet çok eski zamanlardan beri varlığını sürdürmektedir. Ancak Türk, Moğol, Fin-Ugor, Tunguz-Mançu gibi bazı dillerde gramatik cinsiyet kategorisi bulunmamaktadır. Tuva ve Türkiye Türkçelerinde cinsiyet erkek ve kadın cinsiyetlerin kişi ve hayvan adları ile belirtilmektedir. Şahısların ve hayvanların belirli kısmı için cinsiyet/ cins ayrımı iki kategoride yapılmaktadır. * Sözlüksel Yöntem: TT. Baba/ Tuv. Aça, TT.Anne/ Tuv. Ava, TT. İnek/ Tuv. İnek, TT. Öküz/ Tuv. Buga * Söz Dizim Yöntemi: Tuv. Börü / TT. kurt, Tuv. Kıs Börü/ TT. Dişi Kurt Tuva Türkçesinde erkek isimlerinin bir parçası olarak ool sözcüğü kullanılmaktadır. Tuv. Kara ool ‘Kara Çocuk, Esmer’, Aldın ool ‘altın Çocuk’. Bununla beraber Moğol dillerinden alınan ve erkek isimlerinden kadın isimleri yapan ekler de mevcuttur. Tuv. Ajıkmaa, Aylanmaa, Sevilbaa, Tanapaa Özellikle son yüzyılda Rusçanın da Tuva Türkçesinde etkilerini görmekteyiz. Özellikle Tuva Türkçesi üzerinde erkek isimlerinin sonuna Rusça dişilik eki olan -a eki getirilerek kadın isimleri oluşturulmaya başlanmıştır. Tuv. Çayan- Çayana, Sayan-Sayana, Uran-Urana vb. Gerek Türkiye Türkçesinde ve gerekse de Tuva Türkçesinde isimler cinsiyet kategorisi olarak incelendiğinde her iki lehçedeki farklılıkların alıntı unsurlar olduğu daha net ortaya çıkacaktır.

Keywords


In Tuva and Turkey Turkish gender is specified with names of people and animals of fe/male gender. Distinction of gender/kind is made in two categories for certain parts of people and animals. * Lexical Method: T.T. Baba, anne, İnek, Öküz / Tuv. Aça, Ava, İnek, Buga * Syntax Method: Tuv. Börü, Kıs börü, / T.T. kurt, Dişi Kurt In Tuva Turkish, as a part of boys’ names ool word is used. Tuv. kara ool ‘Kara Çocuk, Esmer’, Aldın ool ‘altın Çocuk’. There are also suffixes taken from Mongolian making female names from male names at the same time. Tuv. Ajıkmaa, Aylanmaa, Sevilbaa, Tanapaa Especially in the last century we have seen Russian effects in Tuva Turkish. Male names in Tuva Turkish are converted into female names with femininity suffix –a from Russia. Tuv. Çayan- Çayana, Sayan-Sayana, Uran-Urana etc. When the names in both Turkey and Tuva Turkish are analyzed into gender category, differences in both two dialects are occured clearer as quote elements.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,183
Number of downloads 357

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.