Bu çalışma, Hollanda’nın İspanya’ya karşı yaptığı 80 Yıl Bağımsızlık Savaşı (1568 - 1648) içindeki, erken modern Hollanda tarihinin dikkat çekici biçimde başarılı bir dönemini (1609 – 1621 Oniki Yıllık Ateşkes) irdeliyor. Söz konusu zaman aralığı; tecimsel, siyasi, askeri anlamda ve uluslararası düzlemdeki büyük Hollanda atılımının başlangıcı olarak da nitelenebilir. Hollanda’nın İspanyol yönetimine karşı kazandığı zafer, Hollanda Cumhuriyeti’nin ulusal ve uluslararası çıkarlarına olumlu anlamda koşut olarak, geçici bir ateşkes antlaşmasıyla taçlandırıldı. Çünkü İspanyol kralı, Hollandalıların Belçika’da sürdürdükleri savaş sonucunda ele geçirdikleri topraklar ve eyaletlerde, İspanya’nın idari yetkisinde olan Uzak Doğu’daki sömürge topraklarında herhangi bir hak talep etmeyeceğini özellikle kabul ettiğini ilan etti. Bütün bu olumlu gelişmelere ek olarak, Hollanda Cumhuriyeti, söz konusu dönemde, Osmanlı İmparatorluğu hüküm sürdüğü çok geniş coğrafyada, kendisi için çok karlı olacak ticaret ayrıcalıklarını ve mali-hukuki dokunulmazlık haklarını dönemin Osmanlı padişahı I. Ahmet’ten almayı başardı. Bu incelemenin temel çıkış noktası, söz konusu Ateşkes’e yol açan genel koşulları ve bunların Hollanda Cumhuriyeti ile Osmanlı İmparatorluğu için doğurduğu sonuçları, tarihsel kaynaklar ışığında çözümlemek ve karşılaştırmalı olarak tartışmaktır. Diğer taraftan, uluslararası siyaset sahnesinde gün geçtikçe artan saygınlıklarının sonucu olarak, Hollandalılar tarafından alınan önlem ve atılan adımlar, Osmanlı yönetiminin oldukça düz tutumları ve edilgen tepkileri dikkate alınarak karşılaştırılıp çözümlenecektir. Aynı zamanda, bu bağlamda, tarihsel veriler temel alınarak, Osmanlı yönetiminin genel olarak kabul edici, onaylayıcı ve de izleyici tavırlarının, muhtemelen, ticari, siyasi ve diplomatik anlamda geleceği görüp ona göre hesap yapma eğiliminden yoksun olmaya bağlı olabileceği de tartışılacaktır.

This study deals with a remarkable successful period (i.e. The Twelve Years Truce 1609-1621) of the early modern Dutch history within the eighty years independence war (1568 - 1648) of the Netherlands against Spain. The time span concerned can be seen as the beginning of the major Dutch breakthrough in commercial, political and military terms. The victory that the Dutch had won against the Spanish administration, had resulted in a temporary cease fire for the benefit of the Dutch Republic. Because the Spanish king had particularly acknowledged not to claim any rights to the lands, provinces and his field of authority, which the Dutch had captured during the war in Belgium as well as in the East Indies. Moreover, the Dutch Republic had been able to obtain very profitable trade privileges and immunities in territories of the Ottoman Empire. The main starting point of this paper is to examine general conditions leading to the Truce and its consequences for the Dutch Republic and the Ottoman Empire. Besides, steps and measures, which were taken by the Dutch as a result of their growing prestige on the international political arena, are compared and analyzed with regard to rather premature reflexes and passive responses of the Ottoman government. It is also argued on the basis of the historical data, that the submissive Ottoman attitude was presumably due to lack of a possible pro-active handling skill in commercial, political and diplomatic sense.