1980 Sonrası Türk Hikâyeciliğinde Karakter Tipolojisi

Author:

Number of pages:
577-608
Language:
Year-Number:
2016-Volume 11 Issue 15

Tanzimat’tan sonra Batı tarzı hikâye formu ile tanışan Türk hikâyeciliği aradan geçen yaklaşık yüz yıllık bir süreçte gerek tema gerek biçim olarak kendisini sürekli geliştirir ve yeniler. Edebiyatın içinde oluştuğu toplumun sosyal ve siyasî hayatından bağımsız olamayacağı düşünüldüğünde ülkemizdeki önemli siyasî gelişmelerin edebiyatımız üzerinde etkili olduğunu söylemek kabul edilen bir gerçektir. 12 Eylül 1980 askerî darbesi, ülkemizde büyük kırılmalar meydana getiren siyasî bir olaydır. Gerek askeri darbe gerekse modernizmin bu yıllarda hız kazanarak toplum hayatında büyük değişiklikler meydana getirmesi edebî eserleri de şekillendiren bir unsurdur. 1980 sonrası yazılan hikâyelerde kişiler de devrin genel görünümünü yansıtan özelliklere sahiptir. Yalnız, bunalmış, sıkılmış ve tutunamayan karakterler, fizikî ve psikolojik özellikleri ile yeni bir insan modelini oluşturur. Karakterler içe dönük yapılarıyla, kendi kendilerine yaptıkları konuşmalarla zamana başkaldırırlar. Yenilmiş, kaybetmiş karakterler kimi zaman geçmişleriyle avunurlar kimi zaman da kendi varlıklarını sorgulayarak intihar etmek isterler. Modernizmin etkisi ile geçmişi reddeden karakterler bir boşluğa düşerek köksüzleşirken geçmişe bağlanmayı tercih eden karakterler ise yeni duruma ayak uyduramazlar. Bu çalışmada 1980 sonrası Türk hikâyesinde örnekleri verilen modern hikâye, post-modern-hikâye, din-gelenek bağlamındaki hikâye, toplumcu gerçekçi hikâye ve küçürek öykülerde görülen kişilerin karakteristik özellikleri ortaya konularak oluşturulan yeni insan modelinin özellikleri açıklanmaya çalışılacaktır. Çalışmada hikâye kişilerinden yola çıkılarak toplumsal yapının da özelliklerine vurgu yapılacaktır. Genel özelliklerini belirlediğimiz dönem hikâyesinin karakter tipolojisi bu alanda yapılacak çalışmalara da ışık tutacaktır.

Keywords


Turkish short stories having met Western-style after Tanzimat Reform Era have continued to develop both thematically and stylistically during the centennial period. Considering the fact that literature cannot be separated from social and political concerns of the related community, the impact of important historical events can be observed in Turkish literature. 1980 coup d'etat is a political event that deeply affects Turkey. Both the military coup and the fact that modernism resulted in fundamental changes indicated remarkable influences on literary works. In short stories written after 1980s, characters display some features reflecting political situation of Turkey. As people are becoming lonely, bored and crushed, they represent modern human beings with their peculiar physiological and psychological features. They rebel against the time by inner speeches and their introvert features. Defeated, lost people sometimes resort to their past for relief and other times they want to commit suicide by questioning their ways of living. With the effect of modernism, whereas some characters become depressed by preferring separation from their past, some others who prefer to be strictly connected to their past cannot keep up with this new situation. In the present study, given as an example in Turkish history after 1980 modern story, post-modern story, story in religion traditions context, socialist people seen in a realistic story and short-short stories created by putting forward characteristics will be explained features of the new model of man. In this study, the social structure starting from the story to the people will be highlighted features. General typology of character stories will hopefully shed light on the other literary Works to be done in this field.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 66,294
Number of downloads 440

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.