Tâcüddîn İbnü’s-Sübkî (ö. 1370) cerh ta’dîl ilmi usûlüne dair bilgileri Kâıde fi’l-Cerh ve’t-ta’dîl adlı risâlesinde ilk defa derli toplu bir araya getirmekle tanınır. Onun devrine kadar bu konu, birçok hadîs âlimi tarafından elbette incelenmiştir. Ancak o, vermiş olduğu bilgilerle hem ricâl, tabakat ve hadîs usûlü ilminde hem de fıkıh ilmine ilişkin tezkiye adıyla râvî tenkîdinde metodolojik bir yaklaşım göstermektedir. Tespitlerinde cerh ta’dîl bilgisini fakîh kimliğiyle bir araya getirdiği görülür. Bu makalede onun cerh ta’dîl ilminin temel ilkelerine yönelik yaklaşımları - özellikle râvî tenkîdine dair tespitleri bağlamında - ele alınacaktır. Bir hadîs tenkitçisinin uyması gereken bu kurallar, adı geçen eseri yanı sıra Cem’u’l-cevâmi’ adlı kitabından da istifâde edilmek sûretiyle örneklerle izah edilecektir. İbnü’s-Sübkî’nin gerek Kâıde fi’l-cerh ve’t-ta’dîl ve gerekse Cem’u’l-Cevâmi’ eserleri, hadis tenkitçisinin özelliklerine dair yazılmış müstakil birer çalışma değildir. Ancak İbnü’s-Sübkî bu eserlerinde aynı zamanda bir fakîh olarak, muaddil râvînin temel özelliklerini öne çıkartmaktadır. Tanık olduğu güncel meselelerden yola çıkarak cerh ve ta’dilin pratik sonuçlarına işaret eder. Bu konuda geçmiş ulemaya bağlıdır; ancak katı bir tutum içinde değildir. Geçmiş âlimlerin taassup içinde yapmış oldukları tartışmaları doğru değerlendirmenin gereğine değinir. Bunun hem dini hem de pratik yönleri râvî tenkidi yapan bir muhaddis için önem arz etmektedir. Zira muhaddis râvîyi cerh ve ta’dile tabi tutarken şüphe ile hareket etmemeli ve kat’i delillere sahip bulunmalıdır.

Tâj al-Dîn Ibnu’s-Subkî (d. 1370) is known by bringing together information about al-djarh wa’l-ta’dîl methods for the first time in his tractate qaide fi’l-djarh wa’l-ta’dîl. This topic has of course been researched by many other hadith scholars. However, by giving information regarding science of rijal, tabaqat, science of hadith and usul al-fiqh, he shows a methodical approach of exculpate in criticism of narrators. He determines al-djarh wa'l-ta’dîl information together as his faqih identity. This article describes the basic principles of his approach to al-djarh wa'l-ta’dîl, and particularly his determination of criticism of narrators will be discussed. These rules to be followed by a hadith of critic will be researched from the book mentioned above and from Jam’u’l-Jawami’ and It will be presented with examples by being exploited. The Works of Ibnu’s-Subkî called Qaide fi’l-djarh wa’l-ta’dîl and Jam’u’l-Jawami’ are not solely written on the features of hadith critics. However, in these Works Ibnu’s-Subkî, who is also canonist, also emphasizes the basic features of a muaddil narrator. Based on the discussions of topics at his time, he indicates practical results of refutation and amendment. He follows the traditions of former scholars but he does not have bigotry. He emphasizes the need to assess the discussions of the former scholars accurately. The religious and practical aspects of this attitude is of great importance for a hadith scholar who does critics of hadith narrators. As a matter of fact the hadith narrator should not act on doubts but have certain proofs when he is refuting or amending the narrator.