Bir Yeniden Diriliş Öyküsü Parvan Şavaşı

Author:

Number of pages:
115-130
Language:
Year-Number:
2016-Volume 11 Issue 16

Büyük Selçukluların yıkılmasından sonra güçlenerek kısa zamanda büyük bir imparatorluk haline gelen Harzemşahlar ile Karakorum’daki kurultaydan sonra dört bir yana genişleme kararı alan Moğollar kısa zamanda birbirlerinin askerî ve siyasî rakipleri haline geldiler. Horâsan’da çok hızlı bir şekilde devam eden Moğol ilerleyişi kısa zamanda bu iki devleti karşı karşıya getirdi. Otrar Fâciası’ndan sonra derinleşen düşmanlıklar savaşı kaçınılmaz hale getirdi. Merv, Belh, İsfahan, Semerkand ve Herât gibi Horasan’ın büyük şehirleri hızlı bir şekilde Moğolların işgaline uğradı ve halkı kılıçtan geçirildi. Moğollara karşı amansız mücadeleler veren Celâleddîn Harzemşah, Herât’ı da uzun bir direnişten sonra kaybetti. Herât bölgesinin birçok şehri kısa zamanda Moğolların eline geçti. Bu şehirlerin halkı kılıçtan geçirildi. Moğol ilerleyişi Celâleddîn Harzemşah’ı daha doğuya doğru çekilmeye zorladı. Celâleddîn’in doğuya doğru hızlı geri çekilmesi onun mücadele azminden vazgeçtiği anlamına gelmiyordu. Aksine bölgenin insanı onun direncini daha da arttırıyordu. Nitekim Herât ve Bâmîyân’ın kaybedilmesinden sonra Gazne Bâmyan arasında Parvan denilen yerde Şigi Kutku önderliğindeki Moğol ordusunu 1221 yılında ağır bir şekilde yenilgiye uğrattı. Bu zafer hem Celâleddîn-i Harzemşah’ın hem de devletinin adeta yeniden dirilişi olmuştur. Sultanın mücadele azmi arttığı gibi başta Herât ve Merv olmak üzere bölgenin birçok yerinde Moğollara karşı isyan hareketlerinde bulunmalarını da cesaretlendirmiştir.

Keywords


Khwarazm-Shahs that became an empire by becoming more and more powerful soon after the fall of Great Saljuks and Mongols that decided to expand everywhere around after the assembly in Kharkhorin became the military and political rivals of each other in a short time. The rapid Mongol invasion in Khurasan made these two states encounter in a short time. The enmity which deepened after the Otrar disaster rendered the war inevitable. The big cities of Khurasan such as Merv, Balkh, Ispahan, Samarkand and Herat were rapidly invaded by Mongols and people were massacred. Jalal-ad-Din Khwarazm-Shah who fought self-sacrificingly against Mongols lost Herat after a long resistance. Many cities of Herat region were conquered by Mongols. The people of these cities were massacred. The Mongol proceeding made Jalal-ad-Din Khwarazm-Shah withdraw to the further east. The rapid withdraw of Jalal-ad-Din to the east didn’t mean that he gave up his determination of fighting. On the contrary people of the region joined him because they thought he was the leader of liberation againist the Mongols. This case enhanced his resistence more. As a matter of fact, after the loss of Herat and Bamiyan he heavly defeated Mongol army in the leadership of Sigi Kutku in Parvan between Ghazni and Bamiyan in 1221. This triumph became like the revival of both Jalal-ad-Din Khwarazm-Shah and his dynasty. Sultan’s determination of fighting increased and he also encouraged the people to rebel against Mongols in many parts of the region particulary in Herat and Merv.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,899
Number of downloads 368

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.