Abbasi Halifesi Ebû Cafer el-Mansûr tarafından kurulan Bağdat, kısa süre içinde inkişaf ederek İslam dünyasının önemli ilim, kültür, siyaset ve ticaret merkezlerinden biri haline gelmiş ve yaklaşık beş asır Abbasi hilafetine başkentlik yapmıştır. Bağdat askerî, siyasî, iktisadî ve dinî açıdan önemli bir konuma sahip olmasından dolayı tarih boyunca birçok devletin saldırılarına maruz kalmıştır. Büveyhîler, Abbasilerin zayıflaması üzerine 945'te Bağdat'ı işgal etmiştir. Bu süreçte Abbasi halifeleri siyasî ve askerî otoritelerini kaybetmiştir. Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey 1055'te Bağdat'a bir sefer düzenleyerek şehri ele geçirmiş ve halifeye itibarını iade etmiştir. XIII. yüzyılda kurulan Moğol İmparatorluğu hâkimiyet sahasını Abbasi topraklarına kadar genişletmiş ve Moğol İlhanlı Hükümdarı Hülagu 1258'de Bağdat'ı işgal ederek hilafet devletine son vermiştir. Bağdat bundan sonra 1340'da Celayirli, 1410'da Karakoyunlu, 1470'de Akkoyunlu ve 1508'de Safevi hâkimiyetine girmiştir. XVI. yüzyıldan itibaren ise Bağdat üzerinde Osmanlılar ile Safeviler arasında ciddi bir nüfuz mücadelesi yaşanmıştır. Kanunî Sultan Süleyman Irakeyn Seferi ile 1534'te Bağdat'ı Osmanlı topraklarına katmıştır. Söz konusu mücadele XVII. yüzyılda da devam etmiştir. Bu çalışmada XVII. yüzyılda Bağdat'ta yaşayan Şeyh-oğlu'nun Kitâbu Târîhi Dâri?s-selâm isimli eseri ele alınmıştır. Eserde Bekir Subaşı isyanı, Şah Abbas'ın Bağdat'ı ele geçirmesi, Hafız Ahmed Paşa ve Hüsrev Paşa'nın hezimetle sonuçlanan Bağdat seferleri ve IV. Murad'ın Bağdat'ı fethi anlatılmaktadır. Şeyh-oğlu'nun müşahedelerine dayanan ve dönemin tarihine ışık tutan Kitâbu Târîhi Dâri?s-selâm, Güney Azerbaycan ve Anadolu Türkçesi'ne dair izler taşıması itibariyle dil hususiyetleri açısından da zengin bir içeriğe sahiptir.

Baghdad, which was founded by Abbasid Caliph Ebû Cafer el-Mansûr, developed in a short time, became one of the center of science, culture, politics and trade, and was capital of Abbasid Caliphate nearly five centuries. Baghdad was under attack of many states due to had important position in terms of military, politics, economic and religious. Buyids occupied Baghdad in 945 because of weakening of Abbasid. With in that period, Abbasid Caliphs losed authority of military and politics. Seljuk Sultan Tugrul embarked on an expedition in 1055, captured city, and got back reputation to caliph. Established in XIIIth century the Mongol Empire extended area of domination to territory of Abbasid, and Mongol-Ilkhanate ruler Hulagu occupied Baghdad then ended caliphate state. Henceforth Baghdad fell under domination Calayirs in 1340, Karakoyunlu in 1410, Akkoyunlu in 1470 and then Safavid in 1508. From XVIth century between Ottomans and Safavid occured struggle for influence. Suleyman the Magnificient annexed Baghdad to the Ottoman territories via Irakeyn War in 1534. Relevant fight holded even in XVIIth century. In this study, Kitâbu Târîhi Dâri?s-selâm which is writed Sheikh-oglu living in Baghdad in XVIIth century, is approached. In this work, Bekir Soubashi revolt, captured Baghdad by Shah Abbas, ended up in thrashing Baghdad expedition of Hafız Ahmet Pasha and Hüsrev Pasha and conquest of Murad to Baghdad is expressed. Kitâbu Târîhi Dâri?s-selâm, which is based on observations of Sheikh-oglu and clear up own time, has a rich content about language by virtue of bear the stamp of Azerbaijan and Anatolian Turkish as well.