Atebetül Hakayık’taki Erdem Kavramı Bağlamında Kendisine Benzetilen Dil Birliklerinin Dilbilimsel Değerlendirilmesi

Author:

Number of pages:
671-688
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 16

Atebetü’l-Hakayık, Türk kültürünün en önemli kaynaklarından biridir. Türkler’in İslamiyet’e geçtiği yıllara yakın bir zamanda kaleme alındığı düşünülen Atebetü’l- Hakayık, tipik bir geçiş dönemi eseri niteliğindedir. Ele alınan konular bakımından bir nasihat kitabı özelliği taşımaktadır. Eserin yazarı olan Edip Ahmed Yüknekî, erdemli bir birey olmak adına hangi özelliklere sahip olmak gerektiği, hangi olumsuz özelliklerden kurtulmak gerektiği konusunda bilgiler verir. Erdem kavramı bütün toplumlarda çok eski tarihlerden itibaren işlenen bir konu olmuştur. Türk kültüründe de erdem kavramı en eski yazılı belgelerimizde dahi karşımıza çıkmaktadır. Eserin yazarı geçmişten günümüze değer yüklenmiş olan bu kavramı ele alırken açıklayıcı olmak ve anlatımını güçlendirmek adına bir takım benzetmelerden faydalanmıştır. Benzetmeler, Türk düşünce sistemini ve kültürünü ele alan eserlerde sıklıkla kullanılan ifade şekilleridir. Bazen daha açıklayıcı olmak adına bazen de anlatımı güçlendirmek adına kullanılan benzetmeler, yazarın ustalığını göstermek adına başvurduğu sanatlardan biri olarak da karşımıza çıkar. Eserde yer alan benzetmeler, yazarın ustalığını ön plana çıkarma kaygısından öte, önemli konuların daha anlaşılır olmasını sağlamak adına kullanılmıştır. Bu çalışmada, Türk toplumunun kültürel mirasının günümüze taşınmasını sağlayan tarihî eserlerden biri olan Atebetü’l-Hakayık’ta yer alan benzetmeler üzerinde durulmuştur. Eserde kendisine benzetilen dil birlikleri erdem kavramı bağlamında dilbilimsel açıdan irdelenmeye çalışılmıştır. Benzetmelerin yer aldığı ifadeler metindeki aslı ve açıklaması ile birlikte verilmiştir.

Keywords


Atebetü’l-Hakayık, is one of the most important sources of Turkish culture. The Turks to Islam occurrence of years thought to have penned a time close to the Atebetü’l-Hakayık, is a typical work of the transition period. The topics discussed in terms of the advice book. The author of the work is to be a virtuous i

Keywords

Article Statistics

Number of reads 564
Number of downloads 327

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.