Kutadgu Bilig’de Zekâ Kavramı

Author:

Number of pages:
593-604
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 16

Kutadgu Bilig kültür tarihimizin önemli eserlerinden biridir. Eser şimdiye kadar dil yönüyle çeşitli araştırmalara konu edilmiştir. Bunun yanında eserin esas itibarıyla bir siyasetname oluşu, siyaset bilimi açısından da çeşitli incelemelere tâbi tutulmasına zemin hazırlamıştır. Kutadgu Bilig bu özelliklerinin yanında içerik itibarıyla çok yönlü bir eser olarak da öne çıkmaktadır. Hacib eserinde, hem kendi dönemine hem de kendinden sonraki dönemlere birçok konuda mesajlar vermektedir. Bu mesajlar, Kutadgu Bilig’e yönelik yapılacak olan içerik çözümlemeleriyle gün yüzüne çıkacaktır. Eserde devlet yönetimi, sosyal hayat, ahlak ve etik, bilgi ve akıl kavramı, zekânın işlevi, ölüm teması, gurbet duygusu, hastalık gibi konularda çeşitli bilgiler yer almaktadır. Kutadgu Bilig esas itibarıyla didaktik bir amaç taşıdığı için sözü doğrudan ve yalın bir şekilde ifade etmiş, böylelikle anlaşılır olma yolunu seçmiştir. Bu yazıda Kutadgu Bilig’de öne çıkan kavramlardan biri olan zekâ ve işlevi üzerinde durulacaktır. Kutadgu Bilig, temel olarak, ideal birey ve toplum modeli öneren bir siyasetnamedir. Kutadgu Bilig’de birey, toplum ve devlet idealize edilirken zekâ kavramına da vurgu yapılmıştır. Tüm bu olumlanan özellikleri, temelde “mutluluk” kavramı üzerine konumlandıran eser, zekâyı etik değerlerle örtüşük biçimde, mutluluğa götüren bir yapı olarak değerlendirmiştir. Eserde bunun gibi daha başka konular üzerinde yapılacak içerik çözümlemeleri, o dönemdeki Türk düşünce ve algı dünyasının belirlenmesinde pay sahibi olacaktır.

Keywords


Kutadgu Bilig is one of the important works of our cultural history. The work has been mentioned in various researches up to now. Besides, its being a political treatise, in essence, has set ground for being put to various researches even in respect of politics. In addition to its such characteristics, Kutadgu Bilig also distinguishes as a sophisticated work in respect of content. Hacib gives messages both to his own time and the times after him in several issues. These messages will appear with the content analysis of Kutadgu Bilig. In the work, various notes, such as state government, social life, ethics, knowledge and the term of reason, function of intelligence, theme of death, homesickness, illness, take place. Kutadgu Bilig expresses the statement plainly and directly as it has chosen the way of being comprehensible. In this writing, intelligence, being one of the terms, which become prominent in Kutadgu Bilig, and its function will be emphasized. Kutadgu Bilig, basically, is a political treatise that present an ideal i

Keywords

Article Statistics

Number of reads 671
Number of downloads 511

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.