Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Başarı Algılarının Belirlenmesine Yönelik Nitel Bir Çalışma

Author:

Number of pages:
563-584
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 15

İstenilen ya da arzu edilen sonuca ulaşmak olarak tanımlanan başarı, toplumdan topluma ya da zamana bağlı olarak değişiklik göstermekle birlikte, her toplumda ve dönemde toplum ve birey açısından önemli bir gereksinim olmuştur. 21. Yüzyıl toplumu bilgi birikiminin hızla artmasına bağlı olarak bilgi toplumu olarak nitelendirilmektedir. Bilgi toplumunu temsil edebilmenin önemli göstergeleri ise bilgiye ulaşma, bilgiyi analiz etme, sentezleme diğer bir ifadeyle bilgiyi işlevsel hale getirme olarak gösterilebilir. Dolayısıyla günümüz toplumunda öğrencilerden beklentiler önceki dönemlerden farklılık gösterdiğinden, “başarı” kavramına yüklenen anlamı da değiştirmiştir. İnsan yaşamının önemli bir bölümünün örgün eğitim kurumlarında geçtiği düşünülürse, öğretim programlarının uygulanması aşamasında kilit rolde bulunan öğretmenlerin “başarı” kavramına yükledikleri anlamın da ayrı bir önem taşıdığı söylenebilir. Çünkü eğitim-öğretim sürecinde hazırlık aşaması, öğretme-öğrenme süreci ve bu süreçte kullanılacak materyallerin seçimi, ölçme ve değerlendirme etkinlikleri gibi birçok durum öğretmenin “başarı” kavramına yükledikleri anlama göre farklı desenlenecektir. Aynı zamanda öğretmenlerin başarı kavramına yükledikleri anlam benimsedikleri eğitim felsefeleriyle de ilgilidir. Bu yönüyle sosyal bilgiler öğretmenlerinin başarı kavramına yükledikleri anlamın ortaya konulması; eğitim-öğretim sürecinde yaşanan sorunların çözümüne de katkı sağlamakla birlikte sosyal bilgiler öğretim programında benimsenen eğitim felsefesinin öğretmenler tarafından ne kadar içselleştirildiğini de ortaya koyacaktır. Nitel araştırma yaklaşımlarından olgubilim desenine sahip bu çalışmada veriler; 2014-2015 eğitim-öğretim yılı, Kasım ve Aralık aylarında XXX (Yayın Kabulünden Sonra Eklenecektir) il merkezinde ortaokullarda çalışan, 4’ü bayan ve 9’u erkek toplam 13 gönüllü sosyal bilgiler öğretmeninden yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Yaklaşık 40 dk. süren görüşmelerden elde edilen veriler, yazılı metne dönüştürüldükten sonra görüşmecilere teyit ettirilmiş ve içerik analizine uygun olarak incelenmiştir. Görüşmecilerin her bir soruya verdikleri cevaplar bir araya getirilerek, benzerliklerinden hareketle başlıklar altında sınıflandırılmış ve her başlığa ilişkin görüşlerin frekansı (f) gösterilmiştir. Bu işlemler iki ayrı uzman tarafından ayrı ayrı yapılmış olup daha sonra karşılaştırılmıştır. Tespit edilen farklılıklar üçüncü bir uzman görüşüne başvurularak farklılıklar giderilmiştir. Son halini alan çalışmanın uyuşum yüzdesini hesaplamak amacıyla bir uzman görüşüne daha başvurulmuştur. Bu işlem sonucunda uyuşum yüzdesi .92 olarak hesaplanmıştır. Çalışma sonunda; sosyal bilgiler öğretmenlerinin başarı kavramına yükledikleri anlam genel olarak benzerlik göstermekle birlikte önemli farklılıkların da olduğu tespit edilmiştir. Benzerlik gösteren görüşlerin daha çok esasicilik eğitim felsefesi yaklaşımına, söz konusu farklı görüşlerin ise ilerlemecilik eğitim felsefesi yaklaşıma uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen görüşleri eğitim-öğretim sürecinde yaşanan çeşitli sorunlar için önemli ipuçları verdiğinden bu doğrultuda önerilerde bulunulmuştur.

Keywords


Although it changes depending on the time or the community or society, success, defined as “…accomplishing or obtaining the desired result”, has become an important requirement for societies and i

Keywords

Article Statistics

Number of reads 681
Number of downloads 417

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.