Mesneviden Tiyatroya: Hüsn ü Aşk’tan Yararlanan Iki Tiyatro Oyunu

Author:

Number of pages:
473-492
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 12

Günümüzde artık her üretilen metnin önceki metinlerle etkileşimde olduğu kabul görmektedir. Jean Genette Palimpsests adlı çalışmasında metinler arasındaki daha bütüncül ve ‘resmi’ ilişkilerin çeşitli safhalarını inceler. Bu bağlamda Şeyh Galip’in, Mevlana’nın Mesnevi’sinden ‘çaldığını’ söylediği Hüsn ü Aşk adlı eseri ilginç bir örnek oluşturmaktadır. Bu makalede Hüsn ü Aşk’tan yola çıkan iki tiyatro oyununun Galip’in mesnevisi ile nasıl bir alışverişe girdiği Palimpsests’in kılavuzluğunda tartışılacaktır. Turan Oflazoğlu’nun Güzellik ile Aşk başlıklı manzum radyo oyunu Hüsn ü Aşk’ın olay örgüsünü takip eden, mesneviye oldukça sadık kalarak yazılmış ancak yine de hacim olarak yirmide bir oranında azaltılmış bir eserdir. Kenan Işık’ın Aşk Hastası ise bir yandan Hüsn ü Aşk’tan yararlanmış, diğer yandan şairin diğer şiirlerinden ve hayat hikayesinden de ilham almıştır. Eser zamansal olarak günümüzde geçse de oyun içinde oyun tekniği ile Şeyh Galip’in zamanına da gidilir. Oflazoğlu ile Işık’ın eserlerini birlikte değerlendirdiğimizde her iki yazarın da Şeyh Galip’in eserindeki gerek uhrevi gerek dünyevi şekilde okunabilecek aşk hikayesinden yola çıktığını, şekilsel değişiklikler dışında kaynak metin ile önemli kavram ortaklıklarına gittiklerini ancak bunları günümüz insanının ilgisini çekecek şekilde uyarladıklarını görürüz. Her iki eser de çeşitli okumalara açıktır ancak nasıl okunursa okunsunlar -tasavvufi, Nietzsche’nin üst insan kavramı rehberliğinde ya da Bergson’un sezgicilik kuramı eşliğinde- tıpkı Hüsn ü Aşk gibi insanın olgunlaşma serüvenini anlatmaktadırlar.

Keywords


Today it is taken for granted that every text produced exists in a state of interaction with every text that was written before it. Jean Genette, in his work Palimpsests, examines various dimensions of intertextual relations that are more ‘official’. In this context Şeyh Galip’s Hüsn-ü Aşk - a work that he said was ‘stolen’ from Mevlana’s Masnavi - constitutes a very interesting example. In this article, two plays that derive from Hüsn-ü Aşk will be analyzed in terms of how they interact with Galip’s masnavi, using Palimpsests as a guide. Turan Oflazoğlu’s radio play Güzellik ile Aşk, described as an ‘allegorical stage poem’ follows the narrative and plot of Hüsn-ü Aşk closely. It is mostly loyal to the masnavi but the text has been reduced to one twentieth the length of the hypotext.. On the other hand, Kenan Işık’s Aşk Hastası, in addition to Hüsn-ü Aşk, draws on the poet’s other poems and life story. The work takes place in present time, though the play also travels to Şeyh Galip’s time with dramatic techniques. When we examine Oflazoğlu and Işık’s works together we see that both authors have taken as their starting point the love story in Şeyh Galip’s work, which can be read as both ethereal and worldly. Despite some differences in form, both works have conceptual points in common with their hypotexts while at the same time adapting them so as to appeal to the modern reader. As a result, no matter how one reads the two works – whether from the point of view of Sufism, of Nietzsche’s concept of the overman, or of Bergson’s theory of intuitionism – each one tell the same story of man’s adventure towards maturity as Hüsn ü Aşk.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 693
Number of downloads 371

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.