Zarfların Kipsel Alandaki Görünümleri

Author:

Number of pages:
1365-1382
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 8

Konuşurun bir olay ya da durum karşısındaki tutum ve tavrına, ruh haline; cümlede belirtilen hareketin şekline kip denmektedir. Türkçede kiplerle ilgili yapılan sınıflamalar haber ve tasarlama kipi ayrımından öteye gitmemektedir. Oysaki konuşurun ruh durumu kadar kipten söz etmek mümkün olduğuna göre kiplerin sayısının birkaç kategori ile sınırlandırılması doğru bir yaklaşım değildir. Kipler konuşur esas alındığında üç temel kategoriye ayrılmaktadır: 1. Bilgi kipleri, 2. Yükümlülük kipleri, 3. Duygu kipleri. Söz konusu kiplerin ise birden fazla bileşeni bulunmaktadır. Kiplerin bağımlı biçimbirimler, sözlüksel, söyleme dayalı ve söz dizimsel işaretleyiciler olmak üzere farklı türden kiplikleri vardır. Zarflar ise sözlüksel kiplikler arasında yer almaktadır. Durum, zaman, yer-yön, miktar ve soru zarfları olmak üzere alt kategorilere ayrılan zarflar; bilgi, yükümlülük ve duygu kiplerinin sık kullanılan işaretleyicileri arasındadır. Aynı kategori altında değerlendirilen zarflar benzer ya da farklı kip alanlarını kodlayabileceği gibi cümlede geçen tek bir zarf birden fazla kipsel alanı göstermektedir. Örneğin Ali bugün eve belki gelebilir cümlesinde geçen belki zarfı bilgi kipleri içinde yer alan yakın olasılık, tahmin gibi kiplere atıfta bulunurken Ali, derhal buraya gel! cümlesindeki derhal zarfı yükümlülük kiplerinden emir anlam alanını işaretlemektedir. Her ikisi de durum zarflarından olan belki ve derhal kelimeleri farklı türden kipleri gösterebilmektedir. Yapılan incelemeler göstermektedir ki zarflar içinde durum, zaman ve soru zarfları kip alanında zengin bir görünüm sunarken yer-yön ve miktar zarfları, söz konusu diğer zarflara oranla kip alanına birincil ve ikincil düzeyde hizmet etmemektedir.

Keywords


There are some views in various sources about the fact that a modal is the way an action in a verb is realized. Besides, it is difficult to state that there is a consensus over the mentioned term, which also underlines the speaker’s state of mind, expression patterns as well as the temporality feature. With reference to definitions of a modal by a variety of local and foreign scholars such as Korkmaz, Ergin, Karaağaç, Kaya, Akerson, Hacıömeroğlu, Palmer, Hogeweg, de Haan, Nuyts, and Nauze, it is possible to assert that a modal is the attitude, manner, and state of mind of a speaker during an event; the mode of the action, which is specified in a sentence. Beside the numerous definitions of modals, there are also great many modal classifications in literature. The basic modal categories depend on realis and irrealis distinction. Some of the information in the world is realized, in other words, it is completed (realis: Ali bacağını kırdı): some of it, on the other hand, is not realized, which means it is planned (irrealis: Ali bize gelecek). According to this distinction, the idea that mood is

Keywords

Article Statistics

Number of reads 981
Number of downloads 359

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.