Bosnalı Süleyman Fikrî’nin İlm-İ Belâgatdan Beyân ve Bedî’ Hülâsası Kitabında Mecâz-I Mürselin Detaylı Tanımı ve İlgilerle Örneklendirilmesi

Author:

Number of pages:
555-572
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 12

Belâgatın önemli unsurlarından olan mecâz, bir sözün benzetme ilgisi olmaksızın başka bir kelime yerine kullanılmasına denilmektedir. Mecâzlar anlatımı güçlendirmek ama-cıyla kullanılmaktadır. Mecâz, ad aktarması diye de ifade edilmektedir. (Daha çok lise ders kitapları vb) Mecâz-ı mürsel bir belagat terimi olmakla birlikte gündelik hayatta da çok kulla-nılmaktadır. Yediden yetmişe herkes tarafından kullanılan bu edebî sanat âdeta gündelik ha-yatın da vazgeçilmezi olmuştur. Günümüzde söz arasında bu sanatı kullanan pek çok insan bunun bir edebi sanat olduğunun farkına bile varmayabilir. Mecâz-ı mürsel, belâgat kitapla-rının hemen hemen tamamına yakınında kısa veya detaylı bir şekilde işlenmiştir. Mecâz-ı mürsel sanatı ile ilgili olarak söz konusu olan bu kitaplardan belli oranda ilgi sayılarak örnek-lenmiştir. Oysa Bosnalı Süleyman Fikrî kitabında mecâz-ı mürsel sanatını Türkçe örneklerle açıklayarak mecâzla ilgili yirmi dokuz alâka saymıştır. Bu sanatın bu şekilde açıklanmasına başka belâgat kitaplarında rastlamadık. Bu açıdan Bosnalı Süleyman Fikrî’nin bu şekilde alâkalarla detaylı biçimde mecâz-ı mürseli örnekleyerek açıklaması dikkat çekicidir. Mecâz-ı mürsel sanatı, geçmişin yazılı edebî metinlerinde kullanılıp orada kalan bir sanat değildir. Günümüzde de kullanılmasından dolayı bu sanatın yaşayan sanatlardan birisi olduğunu söy-leyebiliriz. Bu şekilde sadece Divan edebiyatı metinlerinde değil; günlük hayatımızda da kul-lanılmakta olan mecâz-ı mürsel sanatının daha iyi anlaşılabilmesi açısından söz konusu kitap-ta yapılan tanımın ve verilen örneklerin de göz ardı edilmemesi gerektiği düşüncesindeyiz. Bosnalı Süleyman Fikrî Bey (Sonradan Erten soyadını almıştır.) tarafından İlm-i Belâgat Beyân ve Bedî' Hülâsası isimli kitabında Mecâz-ı Mürsel'in ayrıntılı bir tarifini yapa-rak örnekler vermektedir.

Keywords


Süleyman Fikri wrote worthy books. One of the books he wrote is "Ilm-İ Belâgatdan Beyân ve Bedî' Hülâsası. In this book, Süleyman Fikri examined important subjects for Turkish Language and Literature. First and foremost of these subjects is Beyan ve Bedi'. The art of mecaz-ı mürsel has a very important place in this book. Mecaz is one of the important elements of Belâgat. Mecaz is the usage of a word instead of another word. But there is no simile in this usage. Mecaz impowers the text. Mecaz-ı mürsel is a belagat term. Mecaz-ı mürsel is also being used in daily life. This is a literature art. Because of this, everyone uses it. In our day, people use this language and literature art so much. But they usually don't know that this is a language and literature art. Very short amount of people know it. Mecâz-ı mürsel is being introduced in language and literature books. But other books talk about it very shortly. Bosnian Süleyman Fikri talks about mecâz-ı mürsel widely in his book. He explains it with Turkish examples widely. We didn't see anything like this in other belâgat books. In this way, Bosnian Süleyman Fikri's book is very important and noticeable. The mecâz-ı mürsel art has been used in history in language and literature works. This art is being used in our day very much. So this art is still alive. Mecâz-ı mürsel has been used in Divan literature texts so much. This book is important because it makes the Mecâz-ı mürsel literature more understandable. Mecâz-ı mürsel, has been used in almost every belâgat literature book. But no literature book has been more advanced and understandable like İlm-İ Belâgat ve Bedi' Hülâsası. Also, we will publish this book of Bosnian Süleyman Fikri. This book has been printed in the Nikola Printing House in 1913. Süleyman Fikri gives the following twenty nine titles in this book.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 638
Number of downloads 474

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.