Bahârî, Fetihnâme-i Üngürüs Adlı Eseri ve Bu Eserden Hareketle Macaristan Fethinin Edebi-Tarihi Üslupla Anlatılışı

Author:

Number of pages:
373-408
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 4

On altıncı yüzyılda yaşadığı bilinen Bahârî, Üngürüs’ün fethi ve Mohaç Meydan Muharebesi’ni kronolojik biçimde bütün ayrıntılarıyla anlattığı 306 beyit, 9 bölümden oluşan kısa mesnevisi bizlere önemli tarihi olayları edebi üslupla sunmaktadır. Mesnevide anlatılan olayların tarihsel verilerle önemli oranda örtüştüğü görülmektedir. Bu bağlamda eser, edebi olmayan tarihi kaynakları tamamlayacı, eksikliklerini giderici bir vesika olarak da değerlendirmemizi sağlamaktadır. Her ne kadar kaynaklarda bilgi verilmemiş olsa da Bahârî bu eserinde bizlere savaşa katıldığı izlenimi uyandırmakta; kadı ve müderris kimliğinin dışında başka bir yönünün daha olduğunu ortaya koymaktadır. Tezkireler ve diğer biyografik kaynaklar şairin bu savaşa katıldığını belirtmemektedirler. Bu eserinin dışında Dîvân’ı ve Yusuf u Züleyha adlı eserlerinin olduğu kaynaklarca belirtilse de henüz nüshaları tespit edilememiştir. Bu çalışmada öncelikli olarak Bahârî’nin fetihnâme türündeki mesnevisinin elde başka nüshasının olmaması nedeniyle Süleymaniye Kütüphanesi Hacı Mahmud Efendi:5345 nolu tek nüshadan hareketle transkripsiyonlu metni verilmiş; verilen metinden yola çıkılarak şairin tarihi olayları anlatışı açıklanmaya çalışılmıştır. Edebi yönü oldukça başarılı olan şairin eserinden örneklerle yapmış olduğu edebi sanatlar da gerekli görüldüğü yerlerde irdelenmiştir. Ayrıca elde bulunan veriler ışığında şairin hayatı ve edebi kişiliği oluşturulmuştur. Fetihnâmeler, savaşları ve bu savaşların neticesinde elde edilen başarıları kimi zaman manzum, kimi zaman mensur, kimi zaman da manzum ve mensur karışık bir şekilde edebi bir üslupla anlatan eserlerdir.

Keywords


Known to have lived in the sixteenth century, Bahari , whose short mathnawi composed of 306 couplets and 9 chapters, in which he narrates the conquest of Üngürüs and Mohaç victory with chronological order, presents us important historical events with a literary stlye. It is seen that the events narrated in the mathnawi corresponds with the historical events to a great extent. In this context the work can be seen as a document, and a complementary of non-lierary historical sources. Although it is not mentioned in the historical sources, Bahari gives us the impression that he attended the war and thus proves that he has a different side, except for his identity as kadi and a professor. Both tezkiras (collection of biographies) and other biographical resources do not mention about his attendance to the war. Apart from this work, though they haven’t been able to reached today, it is known that he has also a Diwan and a matnawi named Yusuf and Zuleyha. First of all, since Bahari’s mathnawi in the style of fetihname (war romance) has no other copy, in this study its phonetic transcription is given according to the single copy in Suleymaniye Library Hacı Mahmud Efendi: (no 5345); poet’s narration of the events has been explanied with references to the text. The literary arts in the text have been examined, where necessary. Moreover, in the light of present data, poet’s life and literary personality has been elucidated. Fetihnamas are literary works in which the wars and the military victories are narrated with a literary style either in prose or verse; or sometimes with a mixed style.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 793
Number of downloads 543

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.