Bu çalışmada Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig adlı eseri dil ve dilsel belirlemecilik (Linguistic Determinism) açısından değerlendirilmiştir. Kutadgu Bilig Yusuf Has Hacib tarafından kaleme alınmış, Türklerin İslam kültür çevresindeki ilk eserlerindendir. Eser bir siyasetname olup, belirli değerleri temsil eden kahramanların mutluluk eksenindeki söyleşilerini içerir. Eserin ana temi “ideal insan”dır. Kutadgu Bilig günümüze değin çok sayıda çalışmaya konu olmuş bir eserdir. Ancak bu çalışmalarda eser, ağırlıklı olarak dilbilgisel yönden incelenmiştir. Türk dili tarihi içerisinde eşsiz bir yere sahip olan Kutadgu Bilig’de modern dilbilimi araştırmacılarının 19. ve 20. yüzyılda ifade ettikleri bazı kuramların izlerini görmek mümkündür. Bu kuramlardan biri de dilsel determinizmdir.. Kısaca dilin birey ve toplum üzerindeki etkisine dayanan bu kurama 11. yüzyılda yazılmış bu önemli eserde çeşitli derecelerde rastlanmakladır. Bu çalışmada doküman inceleme yöntemi kullanılarak öncelikle dil ve dilsel belirlemecilik konusu üzerinde durulmuş, ilerleyen bölümlerde konuyla ilgili olduğunu düşündüğümüz dizeler orijinal biçimleri ve Türkiye Türkçesine aktarılmış şekilleri verilerek değerlendirilmiştir.
In this study, Yusuf Has Hacib’s Kutadgu Bilig has been evaluated for language and linguistic determinism. Kutadgu Bilig, written by Yusuf Has Hacib, is one of the earliest written works of Turks in Islamic cultural environment. Kutadgu Bilig is a political treatise and contains dialogues about hapiness of heroes who represents certain values. Main theme of Kutadgu Bilig is ideal person. Until today it has been subjected to a good number of study. But mainly in these studies, it was analayzed in grammatical aspects. In Kutadgu Bilig which have a unique place in History of Turkish Language is possible to see the trace of some theories mentioned by modern linguistics researhers in 19st and 20st centruies. One of those theories is Linguistic Determinism. Briefly, the theory lean on effect of language in i
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
