Büyü Dükkânı’ndaki Büyülü ve Büyüsüz Anlatılar

Author:

Number of pages:
217-234
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 9

Yazınsal göstergebilim farklı metinlerin anlaşılmasında ve anlamlandırılmasında kullanılan bir yöntem olagelmiştir. Bu yöntem, anlatıyı farklı açıdan okumaya ve anlatıdaki söylenen şeyin nasıl söylendiğini ortaya koyması; görünmeyeni görünür kılması açısından önemlidir. Bu çalışmada Yeşim Türköz’ün Büyü Dükkânı adlı öyküsü yazınsal göstergebilim açısından değerlendirilecektir. Göstergebilimsel çözümlemede gönderenle özne arasında bir anlaşma yapılır. Bu anlaşmaya temel anlatı izlencesi denir. Temel anlatı izlencesine anlatı boyunca belirleyeceğimiz kullanımdaki anlatı izlenceleri sayesinde ulaşırız. Bu nedenle çalışmamızda kullanımdaki anlatı izlenceleri ayrıntılı olarak değerlendirilecektir. Büyü Dükkânı adlı bu öykü bir anlatı örneğidir. Anlatı, anlatı kişileri tarafından belli bir uzam ve zaman içinde gerçekleştirilen bir olay ya da olaylar zincirinin sözlü ya da yazılı olarak aktarıldığı bir tür söylemdir. Bu tür bir söylemde, anlatı kuramcısı gerçek ya da kurmaca bir iş yapan ya da yapmaya niyetli olan anlatı kişilerini tanımak için bu kişilerin değişik bağlamlarda yaptıkları eylemleri, işlevleri açısından değerlendirmek ister. Anlatı, bir olayörgüsü içeren anlatı izlencelerinden (anlatı programı) ve bunların birbirleriyle olan bağıntılarından oluşur. Yeşim Türköz tarafından yazılan Büyü Dükkânı adlı öykü ruhbilimsel özellikler taşımaktadır. Bu açıdan anlatı izlencesinin dört aşaması çok belirgin bir biçimde anlatıda görülmemektedir. Öykünün yapısı gereği eyletim ve edinç aşamaları çok geniş yer tutmaktadır. Öznenin kendisini sorgulaması, kipsel olarak kendisini kontrol etmesi inceleyeceğimiz anlatıda en fazla yer tutan kısımdır.

Keywords


Literary semiotics has been a method for the comprehension and interpretation of a variety of texts.This method is important in the act of reading through different critical lenses and portrayal of intended messages in the narrative, and making the invisible visible. In this paper the story entitled The Sorcery Shop (Büyü Dükkânı) by Yeşim Türköz is read through the literary semiotics lens.In semiotic analysis, an agreement is made between the consignor and the subject, which is dubbed as essential narrative program. An essential narrative program is obtained through the narrative programs in use which we shall determine throughout the narrative.Therefore, the prevalent narrative programs in use will be evaluated in detail. The story called The Sorcery Shop is a narrative sample. The narrative is either an oral or written discourse regarding an event or a chain of events that are performed by narrative agents in a specific space and time. In such a discourse, the narrator aspires to explore the narrative agents in different contexts in terms of the functions of their intented actions who perform, or intend to perform either fictitious or real deeds. A narrative consists of a narrative program including a plot and how they are related to each other. The Sorcery Shop (Büyü Dükkânı) by Yeşim Türköz displays characteristics of a psychological story. For this reason, four stages of the narrative program are not vividly seen in the narrative. Owing to the structure of the story, the stages of manipulation and competence occupy a substantial space. Accordingly, self-questioning of the subject in relation to time is the thing which mostly occupies the narrative.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 687
Number of downloads 533

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.