Feridüddin-i Attâr’ın Mantıku’t-tayr İsimli Eserinin Türk Edebiyatındaki İlk ve Tek Şerhi: Şem’î Şem’ullah’ın Şerh-i Mantıku’t-Tayr’ı

Author:

Number of pages:
991-1009
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 9

Tasavvufun Anadolu’da yayılışından itibaren bu konuda eserler kaleme alınmaya başlanmıştır. Fars, Arap ve Türklerin yaşadıkları havzada her biri diğerinden bir başka yönüyle üstün olan bu eserler vahdet-i vücut anlayışını anlatmıştır. Fars edebiyatında bu konuda akla gelen ilk eserlerden biri de Feridüddin-i Attâr’ın Mantıku’t-Tayr’ıdır. Seyr ü sülukun mertebelerini talep, aşk, marifet, istiğna, tevhit, hayret ve fena vadisi olarak sembolleştiren Attâr’ın 4725 beyitlik bu eseri, hem kendi devrinde hem de sonraki devirlerde revaç bulmuştur. Attâr’ın Mantıku’t-Tayr’ı Türk şairleri tarafından tercüme edilmiş, içerisindeki hikâyeler yeniden uyarlanarak kaleme alınmıştır. Bununla birlikte İslâm kültür dairesi içinde, büyük kısmı dini ve tasavvufi nitelikte olan Arapça, Farsça ve Türkçe pek çok şerh kaleme alınmıştır. Bu eserlerden biri de 16. yüzyıl şarihlerinden Şem’î Şem’ullah tarafından kaleme alınan Şerh-i Mantıku’t-Tayr’dır. Tespitlerimize göre Türk edebiyatında ilk ve tek Mantıku’t-Tayr şerhi Şem’î Şem’ullah’ın yaptığı şerhtir. Şerh-i Mantıku’t-Tayr bu yönüyle Türk edebiyatında dikkate değer bir eser olarak görülmüştür. Şem’î’nin, içinde barındırdığı bütün kültür öğeleriyle vücuda getirdiği bu eser, dil ve edebiyat açısından büyük önem arz etmektedir. Bu sayede devrin okuyucusunun kaynaklara ulaşmada yaşayacağı muhtemel zorlukları da engellemiştir. Bu çalışmanın amacı, meşhur İranlı şair Feridüddin-i Attâr’ın Mantıku’t-Tayr isimli eserinin 16. yüzyıl şarihlerinden Şem’î Şem’ullah tarafından yapılmış olan Şerh-i Mantıku’t-Tayr isimli şerhinin tanıtılması olacaktır.

Keywords


Sufism spread in Anatolia since written works have been taken in this regard. Persians, Arabs and Turks in the basin in which they live from each other which is superior to another aspect of these works have described the concept of Unity. In the works of Persian literature from the first one that comes to mind in this regard Feridüddin-i Attar is Mantıku't-Tayrun. The extent of aqueous demand Seyer, love, virtue, to istiğn, amalgamate, amazed and valleys as bad verses symbolizing the work of Attar 4725, and in subsequent periods both in its own era has found popular. Attar Mantıku't-Tayrun have been translated by the Turkish poet, re-adapting the story is written in. However, in the circle of Islamic culture, religious and mystical nature of a large part of which the Arabic, Persian and Turkish so many commentaries were written. This is one of the works from the 16th century Şem'î explicit Commentary penned by Şem'ullah-i is Mantıku't-Tayrun. According to our findings in Turkish literature is the first and only Mantıku't-Thai Şem'î Şem'ullah' his commentary is commentary. Sharh-i-Mantıku't this aspect of Thai Turkish literature was seen as a remarkable work. Şem'î'n the host in the body with all the cultural elements that make this work, is of great importance in terms of language and literature. In this way, the transfer of the reader likely to experience difficulties in access to resources has prevented. The purpose of this study, the famous Persian poet Attar Mantıku't Feridüddin-i-Thai named Şem'î Şem'ullah of the work of the 16th century, which is made by explicit Commentary-i-thai Mantıku't introduction of annotation will be named.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,086
Number of downloads 340

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.