Rus Kolonizayonuna Karşı Kazak Mukavemeti

Author:

Number of pages:
619-629
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 4

Türkistan’dan göç eden Türk kavimlerinin bakiyeleri ile sonradan buraya gelen muhtelif Türk boylarının birleşmesiyle oluşmuş bir Türk toplumun adı olan Türkistan’ın ocak ağası sayılan Kazak Türkleri, bağımsız yaşamak için çok büyük bedeller ödemek zorunda kalmışlardır. Rus Çarlığının XIX. Yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren Türkistan’a doğru ilerleyişi uzun ve aşamalı planların sonucudur. Ticari birliklerin bölgeye girişinden sonra askeri hazırlıklar yapılmaya başlanmıştır. işte bu dönemlerde vuku bulan olaylarda Rus ilerleyişini hızlandırmış ve kolaylaştırmıştır. Kazakların tarihinde Kalmuk ve Rusların saldırı ve işgalleri büyük yer tutmaktadır. Büyük güçlerin güdümüne gelen ihtiraslı Kazak hanlarının isyan ve saldırıları da kazakları çok uğraştırmıştır. Kazakların didişmeye girmeleri her defasında hasım güçlerin istilasını getirmiştir.Bu makale, ihtilâllerin arkasındaki sosyal, ekonomik, ve siyasî nedenleri incelemek kadar Kazak tarihi içinde, Kazak-Rus ilişkilerinin yerini de anlatmaya gayret göstermektedir. Rus- Kazak ilişkilerinin başlangıcı 16. Yüzyılın ortasında ticaretl Türkistan’dan göç eden Türk kavimlerinin bakiyeleri ile sonradan buraya gelen muhtelif Türk boylarının birleşmesiyle oluşmuş bir Türk toplumu olan Türkistan’ Türkistan’dan göç eden Türk kavimlerinin bakiyeleri ile sonradan buraya gelen muhtelif Türk boylarının birleşmesiyle oluşmuş bir Türk toplumu olan Türkistan’ın ocak ağası sayılan Kazak Türkleri, bağımsız yaşamak için çok büyük bedeller ödemek zorunda kalmışlardır. Rus Çarlığının XIX. Yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren Türkistan’a doğru ilerleyişi uzun ve aşamalı planların sonucudur. Ticari birliklerin bölgeye girişinden sonra askeri hazırlıklar yapılmaya başlanmıştır.işte bu dönemlerde vuku bulan olaylarda Rus ilerleyişini hızlandırmış ve kolaylaştırmıştır. Kazakların tarihinde Kalmuk ve Rusların saldırı ve işgalleri büyük yer tutmaktadır. Büyük güçlerin güdümüne gelen ihtiraslı Kazak hanlarının isyan ve saldırıları da kazakları çok uğraştırmıştır. Kazakların didişmeye girmeleri her defasında hasım güçlerin istilasını getirmiştir.Bu makale, ihtilâllerin arkasındaki sosyal, ekonomik, ve siyasî nedenleri incelemek kadar Kazak tarihi içinde, Kazak-Rus ilişkilerinin yerini de anlatmaya gayret göstermektedir. Rus- Kazak ilişkilerinin başlangıcı 16. Yüzyılın ortasında ticaretle başlamış olsa da bu ilişkiler çok cüzî düzeyde ve Moskova ile Orta Asya Hanlıkları arasında sınırlı sonuçlanmıştı. İlk önce bir Kazak elçisinin 1573 tarihinde Moskova’yı ziyaret ettiği kaydedilmiştir. Rus Çarlığı’nın 19. Yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren Türkistan’a doğru ilerleyişi uzun ve aşamalı planların sonucudur. Ticarî kolonilerin bölgeye girişinden sonra askerî hazırlıklar yapılmıştır. Kazaklar 18. Yüzyılın son çeyreğinde Pugachev’in güçlerine katıldılar ve 1773-1774’de Irtish Nehrinin önemli bir kısmını kontrolleri altına aldılar ve Orenburg eyaletinin merkezini kuşattılar. 1782- 1783 kışında, Kazaklar Orta Cüz Hanı Sırım Datovun liderlik ettiği, ayaklanmaya katıldılar. Orta Orda Hanı Abılay Hanın torunu Sultan Kenesarı Kasımov’un isyanı Rus kolonizasyonuna karşı Kazak direnişinin bir sembolü oldu. Bununla birlikte başarı sağlayamadılar.

Keywords


Part of the Turkic tribes which have moved from Turkestan, having United with other various Turkic tribes, have created the Kazakh state which become one of leading powers of Turkestan and which later paid much for independence. There were hard times throughout history of kazakhs, such as jungarian invasion and the russian colonialismrebelliouskazakh leaders added more to problems in difficult times. Division of kazakhs into thejuz system collisions and disagreeements with other turkic peoples caused often foreign interventions and invasions. The advancing of russia towards Türkistan in the first quarter of XIX. Century had been the result of long terms plans. After commercial colonies had entered the region militarypreparations were bwgun. The events happened at that time eased the advance of russia towards Türkistan.This article examines the social, economic, and political reasons behind the revolt in an effort to understand its place in Kazak-Russian relations, as well as within Kazak history. The beginings of Russian and Kazak relations can be traced to the mid-16th century, however, these contacts were minimal and were the result of limited trade between Muscowy and the Central Asian Khanates. An early, although not the first Kazak embassy was recorded visiting Moscow in 1573. The advancing of Russia towards Turkistan in the first quarter of 19. Century had been result of long term plans. After commercial colonies had entered the region, military preparations were begun. In the last quarter of the 18 th century the Kazaks joined forces with Pugachev and in 1773-1774 seized control of parts of the Irtish Line and besieged Orenburg, the provincial headquarters. In the winter of 1782-1783, Kazaks of the Orta Zhuz led by Srym Batyr attempted.Grandson of Ablai Khan of the Middle Horde Kenesary Kasymov’s revolt has become a symbol of Kazak resistence to Russian colonization; however, that was to be achieved soon enough.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,484
Number of downloads 449

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.