Anlambilimden Hareketle Öykü Çözümlemesi Sabahattin Ali’nin “Duvar” Adli Öyküsünün Çözümlenmesi

Author:

Number of pages:
195-206
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 9

Her tür insan faaliyetinin merkezinde anlama, anlatma ve anlaşma vardır. Dil, rastgele bir araya gelmiş bir sistem değil düşüncelerimizi başkalarına aktarmak için her biri nedensizlik ilkesiyle doğmuş sözcüklerden kurulu bir dizgedir. Dil, iletişimi sağlanacak ve iletişimi sağlayan şeyleri birbirine bağlayan yani bir yanda mesaj diğer yanda işaret ya da semboller kümesinin yer aldığı bir sistemdir. Ferdinand de Saussure, bu sistemi ‘gösteren/işaret eden’ (signifier veya signifiant) ve ‘işaret edilen/gösterilen’ (signified veya signifié) arasındaki ilişki olarak değerlendirmiş bu ilişkiyi ‘işaret/gösterge’ (sign) terimiyle adlandırmıştır. Dilbilim dilin bilimsel araştırılması, Dilbilimin bir alt bölümü olan Anlambilim ise dilin anlam yönünden incelenmesidir. Anlambilim, semantik ifadelerin anlamıyla değil cümlelerin anlamıyla ilgilenir, gösteren ile gösterilen arasındaki ilişkileri ve anlam değişimlerini konu edinir. Anlambilimde, anlam denince söylenilen değil kastedilen (gösterilen) anlaşılır, göstergenin gösterilen bölümü artzamanlı ve eşzamanlı olarak incelenir. Guıraud (1999)’a göre sözcüklerin anlamları yoktur, kullanımları vardır. Bir sözcük dil dizgesinin içerisinde aynı bağlamdaki diğer sözcüklerle kurduğu ilişkiye göre anlam kazanır. Saussure (1998)’e göre her şey bütüne göre anlam kazanır. Dilde tek başına bir öge yoktur ve yalnızca ayrılıklar bulunur. Karşıtlıkları sezdiğimiz, kavradığımız ölçüde dış dünya bizim için şekil almaya ve anlam kazanmaya başlar. Bu çalışmada, Sabahattin Ali’nin “hürriyet” kavramına sıkça atıfta bulunduğu “Duvar” adlı öyküsü göstergebilimden yararlanarak incelenmiştir. Anlambilimden hareketle düzanlam, yananlam, anlambirimcik çözümlemesi, karşıtanlamlılık, altanlamlılık, eşadlılık gibi anlam alanları üzerinde durulmuştur. Ayrıca metin düzeyinde öykünün kişi, uzam ve zaman ögeleri gösterilmiştir.

Keywords


There exists understanding, explanation and agreement at the center of every type of human activity. Language is not a system randomly coming together to pass our thoughts to others, it is a string based on words each one of which was born with the principle of causality. Language is a system including words that connect to each other and to other things to provide communication and its intention is to provide on the one hand a message and on the other a set of signs or symbols. Ferdinand de Saussure is famous for his sign language and this system is evaluated as the relationship between ‘signifier ou signifiant’ or ‘signified or signifier’. Linguistics is the scientific research of language. Semantics, however, is a su

Keywords

Article Statistics

Number of reads 2,111
Number of downloads 472

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.