Dilde Sadeleşme Ve Dil Akademisi Tartışmaları: Türk Dili Dergisi (1976)

Author:

Number of pages:
2269-2295
Language:
Year-Number:
2013-Volume 8 Issue 9

İnsan, dünyaya geldikten sonra anne-babasından, çevresinden farkında olmadan ana dilini öğrenmekte ve bu dilin gramer yapısını yine farkında olmadan edinmektedir. İnsanın çevresindeki her şey, dil ile anlam kazanmakta ve insan; düşünce evrenini, hayal dünyasını öğrenmiş/edinmiş olduğu ana dili üzerine bina etmektedir. Diller, toplumlar gibi tarihi süreç içerisinde değişir, gelişir ve farklılaşır. Türk dili de Orhun Abideleri’nden bu güne uzanan tarihi süreç içinde değişmiş, gelişmiş ve farklılaşmıştır. Bu değişim, gelişim ve farklılaşma bütün diller için geçerlidir ve süreklilik arz etmektedir. Cumhuriyetle birlikte Türk dili üzerindeki tartışmalar yoğunlaşmış ve dilde reformlar yapılmaya başlanmıştır. Bu reformların ana eksenini, M. Kemal Atatürk’ün, “Türkçeyi yabancı dillerin boyunduruğundan kurtarma” şeklinde ifade ettiği anlayış oluşturmaktadır. Türk Dil Kurumu, dilde yapılan reformların ve yeniliklerin kurumsal yapısını oluşturmuştur. Daha sonraki süreçte, dili sadeleştirme reformları, dil üzerinden birçok tartışmanın yapılmasına sebep olmuştur. Dilde yenilik yapanlar, bunu Türkçe adına yaptıklarını söylemişler, buna karşı çıkanlar da bu karşı çıkışı, yine Türkçe adına yaptıklarını söylemişlerdir. Özelikle belli dönemlerde (1970’li yıllar) siyasetle doğrudan ilişkili olarak dil tartışmaları iyice yoğunlaşmıştır. Bu yıllarda meydana gelen tartışmaların önemli bir boyutunu “dilde sadeleşme” çabaları, diğer boyutunu ise “dil akademisi” tartışmaları oluşturmaktadır. Buradan hareketle, çalışmanın konusunu, Türk Dil Kurumu tarafından aylık olarak yayınlanan Türk Dili dergisinin 1976 yılındaki sayılarında yer alan “dilde sadeleşme ve dil akademisi tartışmaları” oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, Türk Dili dergisinin 1976 yılı sayılarında, dil ve dil akademisi tartışmalarını çeşitli başlıklar altında ortaya çıkarmak ve bunların bir değerlendirmesini yapmaktır. Türk Dili dergisinin Ocak (1976) sayısından Aralık (1976) sayısına kadar toplam on iki sayısı incelenmiş ve tartışmaların içeriğine göre başlıklar oluşturulmuş ve değerlendirmeler yapılmıştır.

Keywords


Human beings unconsciously learn their mother tongue from their parents and environment, and acquire its grammatical structure unconsciously as well. Everything surrounding human beings, acquire their meaning with language and people construct their universe of thought, imagination primarily on their mother language. Languages, like societies, change, grow and differentiate throughout the history. Turkish language has also changed, developed and differentiated in the course of history from Orkhun Monuments to date. The changes, developments and differentiations apply to all languages and are continuous. In the case of Turkey, soon after the proclamation of Turkish Republic,discussions focusing on the Turkish language intensified and new language reforms were made. In the main axis of these reforms, lies the understanding expressed by M. Kemal Atatürk as "the liberation of Turkish language from the chains of foreign languages". Turkish Language Association, constituted the institutional structure of the language reforms and innovations. Subsequently, language purification reforms gave rise to many debates over the language. Both the reformers and the opposers defended their position claiming it’s for the sake of Turkish language. Especially during certain periods (the 1970s) these debates heated in direct relation with politics. There were two important aspects of the discussions during this period; "language purification" and"language academy". Hence, the subject of this study is the"simplification of language and language academy " discussions in the volumes of 1976 of Turkish Language magazine, published monthly by the Turkish Language Society. The purpose of the study is to reveal and assess the main topics of “the language and the language academy discussions” in Turkish Language magazine’s 1976 volumes. Twelve volumes of Turkish Language magazine from January (1976) to December (1976) were examined, topics according to the content of discussions were created and evaluations were made.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,471
Number of downloads 376

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.