İznik Müzesindeki Kandil ve Şamdan Motifli Mezar Taşları

Author:

Number of pages:
637-661
Language:
Year-Number:
2012-Volume 7 Issue 3

İznik ilçesinin güzel tarihi binalarından biri olan müze, Nilüfer Hatun İmareti denilen bir yapıdır. İmaret, Osmanlı hükümdarı Orhan Gazi'nin karısı Nülüfer Hatun tarafından 1388 yılında yapılmıştır. Yapı, kubbe ve tonozların örttüğü sütun ve payelerin taşıyıcı oldukları bir revakla başlamaktadır. Üzerinde kitabe bulunan bir kapı ile ana bölüme girilmektedir. Ana bölüm, merkezi bir kubbe ile örtülüdür. Ana bölümden üzerleri birer kubbeyle örtülü yan mekânlara geçilmektedir. Müze koleksiyonunu yeni keşfedilen bazı Selçuklu, Osmanlı çinileri ve mezar taşları ile Roma kalıntıları ve cam eserler oluşturmaktadır. İznik Müzesindeki mezar taşlarından 11 tanesinde kandil, 5 tanesinde şamdan motifi bulunmaktadır. Örneklerin 9 tanesinde kitabe yer almaktadır. Taşlardan biri sağlam durumda iken, diğerleri eksik, kırık ve aşınmış durumdadır. Malzeme olarak bütün mezar taşlarında mermer kullanılmıştır. Kandil motiflerinin çoğu çift zincirli ve çift kulplu verilmiştir. Kitabeli olan mezar taşlarının hepsinin ön üst yüzüne bitkisel unsurlar, rumi, palmet motifleri yerleştirilmiştir. Mezar taşlarının boyu 125 cm. ile 46 cm., eni 54 cm. ile 26 cm., kalınlığı 15 cm. ile 6 cm. arasında değişmektedir. Şahidelerin hepsi oyma tekniğiyle yapılmıştır. Süsleme tekniği olarak oyma ve kazıma tekniği de 13 mezar taşında uygulanmıştır. Kitabelerin ve bezemelerin çoğu kabartma görünümünde ele alınmıştır. İncelediğimiz mezar taşları örnekleri bitkisel, geometrik, nesneli ve yazı bezemelidir. 13 mezar taşı bitkisel bezemeli, 9 tanesi yazı bezemeli, 7tanesi geometrik bezemeli, 14 tanesi ise nesneli bezemelidir. Bitkisel bezemeler; kır çiçeği, kıvrık dal, palmet, palmiye, rozet, rumi, yaprak şekillerinde olup, taşlar üzerinde az sayıda ele alınmışlardır. Geometrik bezemeler arasında madalyon, testere dişi, yıldız motifi sayılabilir. Nesneli bezemeler karşımıza en çok kandil, şamdan şeklinde çıkmaktadır. Osmanlı döneminin insanlarının kullandıkları aydınlatma araçlarının biçimleri, cinsleri, özellikleri ve süslemeleri mezar taşları üzerinde görülebilmektedir. Türk insanının geçmişinin izlerini günümüze yansıtması ve bilgilendirmesi açısından İznik Müzesi’nde bulunan kandil ve şamdan motifli mezar taşları önem kazanmaktadır.

Keywords


The Iznik Museum is across from the mosque. One of Iznik's nicest historical buildings, the museum is housed in the Kitchen of Lady Nilüfer. The imaret (kitchen) was set up in 1388 by the wife of Ottoman ruler Orhan Gazi, as a hospice for wandering dervishes. Visitors enter through a spacious five-domed portico, which leads to a central domed area flanked by two more domed rooms. The museum's collection consists mainly of Roman antiquities and glass, supplemented with some recently-discovered Seljuk, Ottoman tiles and grave stones. İznik Museum gravestones 11 of oil lamps, 5 of candlestick motif. In inscriptions of gravestones have 9 sample. The others missed, cracked and worn except from one of stone. In all gravestones were used as the material marble. Most of the double chain and double handles oil lamp designs with stones. With all of the grave stones, rumi, on the sides of the top of the front palmette motifs are floral. Gravestones, length 125 cm. up to 46 cm., beam 54 cm. thickness of 15 cm. with 25 cm., with a 6 cm. All gravestones they all made with engraving. The technique of scraping and carving decoration technique was implemented in 13 grave stone. On inscriptions and decorates are covered in most of the relief. Examples of floral, geometric, analyze the gravestones and post objectively decorated. Thirteen tombstone decorated with concentric circles, nine of them in the article, seven floral in geometric decorated, fourteen of them objectively decorated. Floral embellishments; Wildflower, a curved branch, palmette, palm leaves, rosettes, rumi, the stones are discussed on a few. Geometric embellishments can be perceived a medallion, sawtooth, star. We as most lamps, candlestick objectively embellishments. Lighting instruments used by the people of the Ottoman period, shapes, types, properties and decorations can be seen on gravestones. Iznik in terms of the traces of the history of the Turkish people to reflect and inform the gravestones in the Museum of lamps and candelabra motifs is important.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 980
Number of downloads 406

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.