MÖ 2. binyıl Anadolu’sunda Hititlerin hayatı yorumlama şeklini ve basit ögelere yüklediği derin manaları anlayabilmek için en önemli kaynak, Hititçe çivi yazılı belgelerdir. Bu belgelerde UR.MAH ideogramıyla okunan aslan, büyü ritüel metinlerinden kehanet metinlerine, yapı ritüelinden siyasi metinlere kadar birbirinden bağımsız ve farklı belge türlerinde kaydedilmiştir. Ancak aslana yönelik olumlu ya da olumsuz bir tanımlama, Hitit düşünce dünyasındaki sembolik anlamlarına dair bir açıklama bu kaynaklarda mevcut değildir. Bu sebeple aslana yönelik benzetme ve benzeşimlerin, hangi durumlarda, nasıl, ne amaçla ve hangi yönüyle yapıldığını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Öncelikle Hititçe çivi yazılı arşivde, Sümerce bir ideogram olan “UR.MAH” aslan kelimesi taranmış olup, aslanın benzetme ve benzeşim ögesi olduğu metinler tespit edilmiştir. Tespit edilen bu metinlerin transkripsiyon ve tercümeleri ele alınarak, metin konularına göre tasniflenmiştir. Farklı belge türlerine yayılmış olduğu tespit edilen aslan benzetme ve benzeşimlerinin, bir bitkinin renginden, bir hayvanın davranışına, kusurlu bir yeni doğan bebeğin uzuvlarından, alt edilmesi kolay olmayan zorluklara kadar birbirinden bağımsız durumlarda kullanıldığı görülmüştür. Aslan benzetmeleri tek bir alana özgü kalmamış, soyut durumdan somut duruma, olumlu yönden olumsuz yöne pek çok farklı açıdan kullanılmıştır. Şimdiye kadar yapılan araştırmalarda aslan, bu bakış açısıyla ele alınmamıştır. Bu sebeple çalışmamızın, aslanın Hitit toplum algısında nereye konumlandırıldığına ve aslanın sembolik anlamına dair katkı sunacağı inancındayız.

The most important source for understanding the Hittite interpretation of life and the deep meanings they attributed to simple elements in Anatolia in the 2nd millennium BC is Hittite cuneiform documents. In these documents, the lion read with the ideogram UR.MAH has been recorded in different and independent document types, from magic ritual texts to prophecy texts, from building rituals to political texts. However, there is no positive or negative definition of the lion, no explanation of its symbolic meanings in the Hittite world of thought in these sources. For this reason, it is aimed to reveal in what situations, how, for what purpose and in what aspect the lion-oriented metaphors and analogies were made. First of all, the Sumerian ideogram "UR.MAH", the word for lion, was researched in the Hittite cuneiform archive, and texts in which the lion is an element of simile and analogy were identified. The transcriptions and translations of these identified texts were taken into consideration and classified according to their textual subjects. It was observed that the lion metaphors and analogies, which were found to be spread over different types of documents, were used in independent situations from the color of a plant to the behavior of an animal, from the limbs of a defective newborn baby to difficulties that are not easy to overcome. Lion metaphors were not specific to a single field, but were used from many different perspectives, from abstract situations to concrete situations, from positive to negative aspects. The lion has not been addressed from this perspective in the studies conducted so far. For this reason, we believe that our study will contribute to where the lion was positioned in the Hittite society perception and the symbolic meaning of the lion.