Bu araştırmada, Türkiye-Suriye sınırından geçen ve Asi Nehri’nin bir kolunu oluşturan Afrin Çayı’nın Yukarı Havzası’ndaki hidrografik özelliklerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla, nicel ve nitel yöntemlerin bir arada olduğu karma desene başvurulmuştur. Haritaların hazırlanmasında ve morfometrik analizlere yönelik indislerin hesaplamalarında Coğrafi Bilgi Sistemleri ArcGIS yazılımı kullanılmıştır. Mesozoik döneminden beri farklı jeolojik süreçlere maruz kalan çalışma sahası, Miyosen’de Arabistan Levhası ile Anadolu Levhası’nın çarpışması sonucu tektonik olaylarla şekillenmeye devam etmiş; yer yer yükselmelere uğrayan sahada kurulan Afrin Çayı ve kolları, araziyi parçalayarak engebeli bir hale getirmiştir. Toplam 9 alt havzaya ayrılan Yukarı Afrin Çayı Havzası’na uygulanan morfometrik analizler için 5 çizgisel, 7 alansal ve 4 yüzeysel parametre olmak üzere toplam 16 indis değeri hesaplanmıştır. Bölgenin doğal özellikleri ve morfometrik analiz sonuçları birlikte değerlendirildiğinde; havzada jeomorfolojik gelişim safhasının olgunluk aşamasına geçtiğini, ardından son tektonik rejim değişikliğini gösteren neotektonik hareketlerle gençleştiği anlaşılmaktadır. Afrin Çayı ve kollarının aşındırma, taşıma ve biriktirme etkileri havza genelinde yaygın şekilde devam etmekte, dikçe yamaçlarda kütle hareketleri görülmekte, sızmanın zayıf olması nedeniyle akarsu sıklığı yüksek oranlara erişmektedir. Araştırmanın bulgularına göre; Yukarı Afrin Çayı Havzası’nın daha aşağı kesimlerde taşkın potansiyelinin nispeten yüksek olduğu söylenebilir. Böylece, CBS’den yararlanılarak havzaların morfometrik karakteristiklerinin daha hızlı ve kapsamlı olarak ortaya konulabileceği belirlenmiştir. Bu bağlamda, havza genelinde sel ve taşkın başta olmak üzere afet risklerini azaltmaya, su yönetimi üzerine insan merkezli bütünleşik havza plânları tasarlamaya odaklanılması önerilmektedir.

This research aims to reveal the hydrographic features in the Upper Basin of the Afrin Stream, which passes through the Türkiye-Syria border and forms a tributary of the Asi River. For this purpose, a mixed design combining quantitative and qualitative methods was used. Geographic Information Systems (GIS) ArcGIS software was employed to prepare maps and calculate indices for morphometric analyses. The study area, exposed to various geological processes since the Mesozoic era, was shaped by tectonic events due to the collision between the Arabian Plate and the Anatolian Plate during the Miocene; the Afrin Stream and its tributaries, established in the uplifted areas, have fragmented and ruggedized the terrain. 16 index values, including 5 linear, 7 areal, and 4 relief parameters, were calculated for the morphometric analyses applied to the Upper Afrin Stream Basin, divided into 9 sub-basins. When the natural characteristics of the region and the morphometric analysis results are evaluated together, it is understood that the basin’s geomorphological development phase has passed to the maturity phase and then rejuvenated with neotectonic movements indicating the last tectonic regime change. The effects of erosion, transportation, and accumulation by the Afrin Stream and its tributaries are widespread throughout the basin. Mass movements are observed on steep slopes, and the stream frequency reaches high levels due to weak infiltration. According to the research findings, the flood potential of the Upper Afrin Stream Basin is relatively high in the lower parts. Therefore, it was determined that the morphometric characteristics of the basins can be revealed more quickly and comprehensively by utilizing Geographic Information Systems. In this context, it is recommended to focus on reducing disaster risks, especially floods and inundations, throughout the basin and designing integrated human-centered basin plans for water management.