Son yıllarda işlevini kaybederek terk edilen tarihi yapılara günün ihtiyaçlarına yönelik yeni işlevler verilmesi yaygın bir koruma tekniği olarak kullanılmaktadır. Bu teknik, tarihi yapı stoklarının korunmasına olanak sağlarken tarihi yapıların bulunduğu çevrelerin de mekânsal kimliklerinin sürdürülebilmesine katkı verir. Ancak verilen yeni işlevlerin, tarihi yapıların ruhunu yansıtabilmesi, mekânsal-yapısal yeterlilikleri sağlaması, fiziksel konfor koşullarına cevap verebilmesi, tarihi yapıların bulunduğu kentlerin/kullanıcılarının ihtiyaçlarını karşılayabilmesi önem taşımaktadır. Tarihi yapılara verilen yeni işlevlerin, yapı ve kent ölçeğinde mimari analizler ve kullanıcı memnuniyetine dayalı tartışılması amaçlanan bu çalışma, Kars tarihi kent merkezinde yer alan Muradiye Hamamı örneğinde ele alınmıştır. Bu amaca yönelik yapı ve yeni işlev kavramı ile ilgili bilgiler literatürden elde edilmiş ve iki aşamalı bir alan çalışmasına geçilmiştir. İlk aşamada, Kars yemek kültürüne yönelik müze ve restoran işlevi ile restorasyon projesi yapılan ancak günümüzde kafe ve restoran olarak kullanılan hamamın mimari özellikleri, yapısal-mekânsal yeterlilikleri, iç mekân kalitesi, kentin kimliği ve ihtiyaçlarının yeni işlevle uygunluğu analiz edilmiştir. İkinci aşamada ise Kars kent merkezinde ikamet eden 311 kişi ile yapı ve kent ölçeğinde yeni işlevin kullanıcı memnuniyeti üzerinden ölçüldüğü bir anket çalışması yapılmıştır.[1] Yapılan mimari analiz ve anket sonuçlarına göre Muradiye Hamamı’na verilen yeni işlevin büyük oranda mimari bütünlüğüne uyum sağladığı, kent kimliğinin korunduğu, sosyo-kültürel ve ekonomik katkı verdiği ve kentin ihtiyacı olan sosyo-kültürel mekanlardan biri haline geldiği tespit edilmiştir. Ayrıca, orijinal işlevinde kamuya sosyal anlamda hizmet veren yapının tekrar kamuya sosyal amaçla hizmet vermesi bölgede nüfus değişimine de yol açmamıştır. Ancak, Muradiye Hamamı’nın orijinal işlevinin günümüzde hala geçerliliğini korumasına karşın farklı bir işlev kararının nasıl verildiği de tartışmalı bir konu olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, bir şekilde âtıl kalmış Muradiye Hamamı’na tesadüfi olarak verilen yeni işlev uygun görülmüş olmakla beraber tarihi yapıların kullanılmasına yönelik verilecek yeni işlev kararlarının restorasyon öncesi yapı ve kent ölçeğinde mimari ve kullanıcı memnuniyetine dayalı yapılması tarihi yapıları ve bulundukları kent kimliğinin sürdürülebilir bir koruma anlayışı ile geleceğe aktarılmasına katkı sağlayacaktır.

In recent years, giving new functions to historical structures that have lost their functions and have been abandoned is widely used as a protection technique. This technique allows the preservation of historical building stocks and contributes to the sustainability of the spatial identities of the surroundings where historical structures are located. However, it is important that the new functions given reflect the spirit of historical structures, provide spatial-structural adequacy, respond to physical comfort conditions, and meet the needs of the cities/users where the historical structures are located. This study, which aims to discuss the new functions given to historical structures based on architectural analyses and user satisfaction at the building and city scale, has been taken up in the example of Muradiye Bath located in the historical city center of Kars. Information on the concept of structure and new function for this purpose was obtained from the literature and a two-stage field study was initiated. In the first stage, the architectural features, structural-spatial adequacy, interior quality, identity of the city and the compatibility of the needs with the new function of the bath, which is currently used as a cafe and restaurant with a restoration project and a museum and restaurant function for Kars food culture, were analyzed. In the second stage, a survey was conducted with 311 people residing in the city center of Kars, where the new function was measured on the basis of user satisfaction on a building and city scale. According to the results of the architectural analysis and survey, it was determined that the new function given to Muradiye Hamam largely complied with its architectural integrity, preserved the city identity, contributed to socio-cultural and economic contributions, and became one of the socio-cultural spaces that the city needed. In addition, the fact that the structure, which provided social services to the public in its original function, was given social services to the public again did not cause a population change in the region. However, it was determined that how a different function decision was made despite the fact that the original function of Muradiye Hamam is still valid today is a controversial issue. As a result, although the new function given to Muradiye Hamam, which had somehow remained idle, was deemed appropriate, the new function decisions to be made for the use of historical structures based on architectural and user satisfaction on a building and city scale before restoration will contribute to the transfer of historical structures and the identity of the city they are located to the future with a sustainable conservation approach.