Toplumsal uzlaşının, normların ve kültürel değerlerin inşasında ve aktarılmasında önemli bir araç olan gazeteler; sosyal, kültürel, siyasi, askeri ve ekonomik açıdan kitleleri etkileyen ve onları yönlendiren bir güce sahiptir. Aynı zamanda belge niteliği taşıyan gazeteler, başta iletişim araştırmaları olmak üzere sosyal bilimlerin pek çok alanında araştırmacıların sıkça başvurdukları birer kaynak olmuşlardır. Kimi zaman güncel kimi zamansa tarihi gazetelerin veri kaynağı olarak kullanıldığı çok sayıda araştırma mevcuttur. Çünkü gerek güncel gerekse tarihi gazeteler, içerdikleri verilerle toplumların bugünkü ve geçmişteki günlük yaşam pratiklerini gözler önüne seren arşiv kaynaklarıdır. Yıllar ve bölgeler açısından çeşitlilik gösteren bu arşiv kaynakları, henüz tam anlamıyla değerlendirilmemiş oldukça kapsamlı bilgiler içermektedir. Bu arşivlerin hacmi ve niteliksel açıdan çeşitlilikleri, geleneksel araştırma yöntemleri için önemli zorlukları da beraberinde getirmektedir. Dijital arşivlerin ortaya çıkışı erişilebilirliği kolaylaştırmış olsa da bu kaynakların tam potansiyelini ortaya çıkarmak için kimi zaman teknolojik açıdan gelişmiş tekniklere ihtiyaç vardır. Mevcut durumdan hareketle makalede, kendi araştırmalarımın da veri kaynağı olan tarihi gazetelerin, sosyal bilimler araştırmalarındaki rolünü, etkisini ve kısıtlarını ortaya koymayı ve tartışmayı amaçladım. Araştırmalarda veri kaynağı olarak kullanılan tarihi gazetelerin, araştırma sürecine nasıl dâhil edilebileceğine, potansiyeline ve anlatıları ortaya çıkarma kapasitesine vurgu yapmaya çalıştım. Doküman analizi yöntemiyle ulaştığım konuyla ilgili bilimsel ve akademik çalışmaları, kendi tecrübelerimle birleştirerek, toplumlardaki sosyal ilişkileri anlamak için geliştirilmiş olan araştırma yöntemleri önerileri paralelinde ifade etmeye çalıştım. Makalenin bulguları; araştırma sonuçlarının doğrulanabilir olduğunu ortaya koymakla birlikte, tarihi gazete araştırmalarının ve analizlerinin potansiyelini göstermekte, metodolojik sınırlarını kabul etmekte ve dijital arşivlerdeki düşük görsel kalitesi ve tarihsel dilin bağlamsal incelikleri gibi kısıtlara da dikkat çekmektedir. Bu kısıtlar dâhilinde dahi olsa, medya ve toplum arasındaki etkileşimi anlamak için geçmişten günümüze ve geleceğe açılan pencereler olarak değerlendirilen tarihi gazete araştırmalarının, gelecekteki çalışmalar için bir temel sunduğu sonucuna varılmaktadır.

Newspapers are important media in the construction and transmission of social consensus, norms and cultural values which have the power to influence and direct the masses in social, cultural, political, military and economic terms. Newspapers also have the quality of documentation that have become sources frequently used by researchers in many fields of social sciences, especially in communication studies. There are many studies that use sometimes current and sometimes historical newspapers as data sources. Because both current and historical newspapers are archive sources that reveal the daily life practices of societies in the past and today with the data they iclude. These archival sources, which vary in terms of years and regions, contain very extensive information that has not yet been fully evaluated. The volume and qualitative diversity of these archives pose significant challenges for traditional research methods. Although the emergence of digital archives has facilitated accessibility, sometimes technologically advanced techniques are needed to reveal the full potential of these resources. In this article, based on the current situation, I aimed to reveal and discuss the role, impact and limitations of historical newspapers, which are also the data sources of my own research, in social science research. I tried to emphasize how historical newspapers used as data sources in research can be included in the research process, their potential and their capacity to reveal narratives. I tried to express the scientific and academic studies on the subject that I reached through the document analysis method, by combining them with my own experiences, in parallel with the research method suggestions developed to understand social relations in societies. The findings of the article demonstrate that the research results are verifiable, demonstrate the potential of historical newspaper research and analysis, acknowledge its methodological limitations and draw attention to limitations such as the poor image quality in digital archives and the contextual subtleties of historical language. Even within these limitations, it is concluded that historical newspaper research, which is considered as a window opening from the past to the present and the future to understand the interaction between media and society, provides a basis for future studies.