Bu çalışma, günümüzün giderek dijitalleşen toplumunda öne çıkan iki kaygı türü olan sosyal görünüş kaygısı ile yapay zekâ (YZ) kaygısı arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Ayrıca, bu kaygıların psikolojik dayanıklılıkla nasıl etkileşimde bulunduğunu araştırmaktadır. Bireyler yaşamları boyunca birçok yıkıcı ve stresli olayla karşı karşıya kalmaktadır. COVID-19 pandemisi, sosyal dinamiklerdeki değişimler ve doğal afetler gibi son dönemde yaşanan küresel zorluklar bu baskıları daha da artırmıştır. Bunun sonucunda, uzun süreli ekran kullanımı bir norm haline gelmiş ve sosyal görünüş kaygısı ile YZ kaygısındaki artışa katkıda bulunmuştur.

Araştırma, Kasım 2022 ile Ocak 2023 tarihleri arasında 510 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Veriler SPSS 24 kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçeklerin güvenilirlik analizleri, yüksek iç tutarlılık düzeyleri ortaya koymuştur. Regresyon analizleri değişkenler arasında anlamlı ilişkiler olduğunu göstermiş, Hayes’in PROCESS makrosu (Model 4) ile yapılan aracılık analizleri ise psikolojik dayanıklılık ile sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkide YZ kaygısının aracılık rolünü incelemiştir.

Bulgular, sosyal görünüş kaygısının psikolojik dayanıklılığı önemli ölçüde azalttığını göstermiştir. Bu, sosyal görünüş kaygısı yüksek olan bireylerin daha zayıf başa çıkma mekanizmalarına sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, YZ kaygısının sosyal görünüş kaygısı ile pozitif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Aracılık analizi, YZ kaygısının psikolojik dayanıklılık ile sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkide kısmi bir aracılık rolü üstlendiğini göstermiştir. Bu durum, psikolojik dayanıklılığı düşük olan bireylerin, YZ kaygısının da yüksek olduğu durumlarda, sosyal görünüş kaygısına daha yatkın olduğunu ortaya koymaktadır.

Bu sonuçlar, psikolojik dayanıklılığı geliştirmeyi ve YZ teknolojilerine yönelik daha iyi bir anlayışı teşvik etmeyi amaçlayan eğitim programları ve farkındalık girişimlerinin önemini vurgulamaktadır. Ekran temelli etkileşimlerin giderek yaygınlaştığı günümüzde, psikolojik dayanıklılığın güçlendirilmesi, hem sosyal görünüş kaygısının hem de YZ kaygısının olumsuz etkilerini hafifletmeye yardımcı olabilir. Bazı bireyler bu zorluklara iyi uyum sağlarken, diğerleri önemli psikolojik sıkıntılar yaşayabilmektedir. Bu nedenle, dayanıklılık oluşturmak, modern kaygılar karşısında ruh sağlığını iyileştirmek için kritik öneme sahiptir.

Bu çalışma için etik onay, İstanbul Gelişim Üniversitesi Etik Kurulu’ndan alınmıştır (Karar No: 2023-07-64, Tarih: 22 Eylül 2023).

This study investigates the relationship between social appearance anxiety and artificial intelligence (AI) anxiety, two emerging concerns in today's increasingly digital society. It further examines how these anxieties interact with psychological resilience. Individuals face numerous disruptive and stressful events throughout their lives. Recent global challenges, such as the COVID-19 pandemic, changes in social dynamics, and natural disasters, have intensified these pressures. As a result, prolonged screen time has become a norm, contributing to a rise in social appearance anxiety and AI anxiety.

This research was conducted between November 2022 and January 2023 with a sample of 510 participants. Data were analyzed using SPSS 24. Reliability analyses of the scales demonstrated high internal consistency.

Regression analyses revealed significant relationships between the variables, while mediation analyses using Hayes' PROCESS macro (Model 4) explored the mediating role of AI anxiety in the relationship between psychological resilience and social appearance anxiety.

Findings indicate that social appearance anxiety significantly reduces psychological resilience, suggesting that individuals with higher levels of this anxiety tend to exhibit weaker coping mechanisms. Moreover, AI anxiety was found to be positively correlated with social appearance anxiety. Mediation analysis revealed that AI anxiety partially mediates the relationship between psychological resilience and social appearance anxiety. This suggests that individuals with lower psychological resilience are more prone to social appearance anxiety, especially when AI anxiety is also heightened.

These results highlight the importance of educational programs and awareness initiatives aimed at fostering psychological resilience and promoting a better understanding of AI technologies. Given the growing prevalence of screen-based interactions, strengthening psychological resilience can help mitigate the adverse effects of both social appearance anxiety and AI anxiety. While some individuals adapt well to these challenges, others may experience significant psychological distress. Consequently, building resilience is crucial to improving mental well-being in the face of modern anxieties.

Ethical approval for this study was granted by the Ethics Committee of Istanbul Gelişim University (Decision No: 2023-07-64, Date: September 22, 2023).