Necmettin Erbakan, Milli Görüş ve Popülizm

Author:

Number of pages:
1241-1258
Language:
Türkçe
Year-Number:
2025-Volume 20 Issue 2

Osmanlı imparatorluğunun son dönemlerinde görünürlük kazanan ve Türk siyasal tarihinin şekillenmesinde önemli bir rol oynayan popülizm, günümüz Türk siyasal yaşamında da varlığını korumaya devam etmektedir. Popülizmin hem dünya siyaseti bağlamında hem Türk siyasal tarihi bağlamında gelişimi incelendiğinde farklı siyasal partiler ve liderlerle ilişki kurabilen bir kavram olduğu dikkat çekmektedir. Bu durum popülizme içkin tanımsal belirsizliğe yol açmaktadır. Her ne kadar popülizm tanımsal bir muğlaklığa sahip olsa da Halk, Seçkinler ve Genel İrade kavramları popülizmin temel referanslarıdır. Popülizme ait bu temel kavramların anlamları ulusal ve uluslararası siyaset arenasında yer alan liderler özelinde değişiklik göstermektedir. Dolayısıyla siyasal liderlerin halk vurgusuyla kast ettikleri kesimin kim olduğu, seçkinler olarak adlandırdıkları konumda kimlerin yer aldığı ve genel irade vurgusu ile neyi kastettiklerinin saptanması önem teşkil etmektedir. Bu bağlamda bu çalışmanın temel amacı Türk siyasal yaşamının önemli figürlerinden olan Necmettin Erbakan’ın popülizmini bu temel parametreler çerçevesinde inceleyerek onun halk seçkin dikotomisini ortaya koymak ve genel iradeye ilişkin düşünceleri ile neyi vurguladığını saptamaktır. Bu amaçla Erbakan’ın söylemleri eleştirel söylem analizi tekniğinden faydalanılarak irdelenmiştir. Erbakan siyasi felsefesini Milli Görüş olarak adlandırmaktadır. Milli Görüş, İslami içerikli bir ahlaki düzen ve manevi kalkınmayı amaçlamakta ve bu sayede Adil Düzene erişilebileceğini savunmaktadır. Bu bağlamda Erbakan halk kavramına değil, millet kavramına vurgu yapmaktadır. Erbakan’ın millet ile kast ettiği kesim ise aynı inanç etrafında bir araya gelen Müslümanlardır. Erbakan Milli Görüş hareketi temelinde siyonist, emperyalist Batılı devletleri ve İslami ilkeleri göz ardı ederek, Batı ile ilişkiler kurmaya çalışan Adalet Partisi ile Cumhuriyet Halk Partisini seçkinler olarak konumlandırmaktadır. Erbakan, genel irade anlayışını ise milletin inancına, değerlerine ve örfüne uygun bir anayasanın milletin kendisi tarafından yapılması gerektiğini vurgulayarak ortaya koymaktadır. Türk siyasetinde alışılagelmiş siyasetçilerden farklı bir siyasal çizgide ilerleyen Erbakan, izlemiş olduğu sağ, muhafazakar, İslamcı popülist siyaseti ile Türkiye’nin ilk İslamcı başbakanı olmuştur.

Keywords


Emerging in the late Ottoman period and playing a significant role in shaping Turkish political history, populism remains a prominent force in contemporary Turkish political life. When examining the development of populism within the contexts of global and Turkish political history, it becomes evident that populism is a concept adaptable to various political parties and leaders, a feature that contributes to its inherent definitional ambiguity. Despite this conceptual vagueness, the ideas of ‘People’, ‘Elites’, and ‘General Will’ are widely recognized as core tenets of populism. The meanings of these key terms, however, vary across leaders on the national and international political stage. Therefore, identifying who political leaders reference by ‘the people’, whom they regard as ‘elites’, and what they imply by ‘general will’ holds particular significance. Within this framework, this study aims to clarify Necmettin Erbakan’s perspectives on who constitutes ‘the people’ and ‘the elites’ and what he intends by emphasizing ‘general will’. To this end, Erbakan’s discourse will be analyzed using critical discourse analysis. Erbakan defines his political philosophy as ‘National Outlook’, aiming for a moral order and spiritual development rooted in Islamic values, which he proposes would lead to a transition to a ‘Just Order’. Within this perspective, Erbakan places greater emphasis on the concept of ‘nation’ rather than ‘people’, defining the nation as Muslims united by shared beliefs. In Erbakan’s view, the elites consist of Western Zionist and imperialist powers as well as the domestic political entities that disregard Islamic principles, such as the Justice Party (AP) and the Republican People’s Party (CHP). Erbakan’s concept of general will involves the assertion that a national constitution reflecting the beliefs, values, and customs of the people should be crafted directly by the people themselves. Taking a distinct political stance from conventional Turkish politicians, Erbakan, with his right-wing, conservative, and Islamist populist agenda, ultimately became Turkey’s first Islamist prime minister. 

 

Keywords

Article Statistics

Number of reads 7
Number of downloads 20

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.