Sıcaklık Terselmesi ve Hava Kirliliği (SO2) İlişkisi: Manisa Örneği

Author:

Number of pages:
1109-1127
Language:
Türkçe
Year-Number:
2025-Volume 20 Issue 2

Manisa’nın, verimli geniş tarım arazileri, tatlı-su kaynakları ile çeşitli yeraltı kaynaklarına sahip olmasının yanı sıra İzmir’e yakınlığı ve ulaşımın kolaylığından dolayı yoğun bir şekilde sanayi faaliyetleri yürütülmektedir. Sanayi faaliyetlerine bağlı olarak kentleşme, nüfus ve enerji kullanımı da hızlı bir şekilde artmaktadır. Yerleşim ve sanayi alanlarının ova tabanına doğru büyümesi sonucunda özellikle kış mevsiminde hava kirliliği sorunuyla sık sık karşılaşılmaktadır. Hava kirliliğinde bu beşeri kaynakların yanı sıra klimatik ve topografik özellikler de etkili olmaktadır. Manisa’nın doğu ve kuzeydoğu tarafının açık, ancak batı tarafının topografik olarak bir eşikle kapalı olması sonucunda, kuzeydoğu sektörlü rüzgârlarla kirli hava kentin üzerinde hapsolmaktadır. Kente toplanan kirli havayı batıdaki Menemen Boğazı dışına taşıyacak uygun koridorlar olmadığı için hava kalitesi giderek daha da düşmektedir. Bu çalışmada ise klimatik koşullar ve topografyanın karşılıklı etkileşimi neticesinde ortaya çıkan sıcaklık (evritimi) terselmesi ile terselmenin hava kalitesine olan etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda; Manisa meteoroloji istasyonuna ait 2006-2023 dönemini kapsayan meteoroloji (sıcaklık, basınç ve rüzgâr) kayıtları ve hava kalitesi kükürt dioksit (SO2) verilerinden yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda; sahadaki kirlilik (SO2) miktarının arttığı dönemlerde basınç değerleri ve donlu gün sayılarının da arttığı, SO2 miktarının azaldığı dönemlerde ise sıcaklık ve rüzgâr hızının arttığı saptanmıştır. Manisa’da kurulacak yeni sanayi tesisleri ile yerleşim birimlerinin konumlandırılmasında hâkim rüzgâr yönü göz önüne alınabilir ve bunların ısıtılmasında jeotermal enerji kullanılabilir. 

Keywords


Due to Manisa’s large fertile agricultural lands, freshwater resources, and various underground resources, as well as its proximity to Izmir and ease of transportation, industrial activities are intensively carried out. Urbanization, population, and energy use are also increasing rapidly due to industrial activities. As a result of the growth of settlements and industrial areas towards the plain floor, air pollution problems are frequently encountered, especially in the winter season. In addition to these human resources, climate and topographical features also play a significant role in air pollution. As a result of the fact that the eastern and northeastern sides of Manisa are open, but the western side is topographically closed by a threshold, the polluted air is trapped over the city by the northeasterly winds. Since there are no suitable corridors to carry the polluted air collected in the city out of the Menemen Strait in the west, the air quality is getting worse and worse. In this study, it is aimed to determine the temperature inversion that occurs because of the interaction of climatic conditions and topography and the effects of inversion on air quality. In this direction, meteorology (temperature, pressure, and wind) records and air quality sulfur dioxide (SO2) data of the Manisa meteorological station covering the period 2006-2023 were utilized. As a result of the study, it was determined that the pressure values and the number of frosty days increased during the periods when the amount of pollution (SO2) in the field increased, while the temperature and wind speed increased during the periods when the amount of SO2 decreased. The prevailing wind direction can be taken into consideration in the positioning of new industrial facilities and settlements to be established in Manisa, and geothermal energy can be used for their heating.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 11
Number of downloads 33

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.