Osmanlı Devleti, yüzyıllar boyu bazı uygulamaları geleneksel hale getirmiştir. Hatta bazılarını kanunlaştırmıştır. Mesela dini bayram sebebiyle kişilerin birbirine hediye sunması ve yardımda bulunması da bunlardan biridir. Bu anlayış padişahın sarayda çalışan görevlilere ve yakın çevresine bayram haçlığı vermesinde de görülebilmektedir. Bu aslında aynı zamanda padişahın yüceliğinin ve cömertliğinin simgesel bir gösterimidir. Osmanlı Arşivi araştırmacılara bu konuda bir hayli veri sağlamaktadır. Bu çalışma sarayda bulunan iç oğlanlarının ve bazı görevlilerin geleneksel olarak aldığı ıydıyye ve bazı inamlarını ele almaktadır. Bunun için T.C. Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’nden temin edilen üç ayrı belge incelenecektir. Belgeler 1082 (1671-72), 1083 (1672-73) ve 1085 (1674-75) tarihlidir. Listeler incelendiğinde iç oğlanları yapılanması içinde olan büyük ve küçük oda, kilerli koğuşu, seferli koğuşu, hazineli koğuşu ve has odadaki neferler statüleri oranında ıydıyye almıştır. Bunun yanında şalvar akçesi, dest-mâl akçesi, kaftan akçesi, esvâb akçesi ve destar akçesi gibi inam niteliği taşıyan ödemeler yapılmıştır. Bu listelerin aracılığıyla tüm bu ödemelerin miktarları hakkında bilgi edinilecektir. Aynı zamanda birbirleri arasında statü farkı bulunan bu koğuş üyelerinin ve bazı görevlilerin arasındaki ast üst ilişkisinin yapılan ödemelere etkisi incelenmeye çalışılacaktır. Diğer taraftan pek çoğunun günlük yevmiyeleri belli olan bu kişiler için alınan bu ödemelerin neyi ifade ettiği incelenmeye çalışılacaktır. Yöntem olarak da öncelikle Osmanlı Arşivi’nden temin edilen belgeler transkript edilecek ve sonra belgelerden elde edilen veriler hakkında bir değerlendirme yapılacaktır.

The Ottoman Empire has traditionalized some practices for centuries. It even legalized some of them. For example, people presenting gifts and giving aid to each other on the occasion of religious holidays is one of them. This understanding can also be seen in the sultan's giving eid khachans to the officials working in the palace and his close circle. This is actually a symbolic representation of the sultan's greatness and generosity. The Ottoman Archives provide researchers with a wealth of data on this subject. This study deals with the ıydıyye and some inams traditionally received by the inner boys and some officials in the palace. For this purpose, three separate documents obtained from the Ottoman Archive of the Presidency of the Republic of Turkey will be analyzed. The documents are dated 1082 (1671-72), 1083 (1672-73) and 1085 (1674-75). When the lists are analyzed, it is seen that the nefer in the büyük ve küçük oda, seferli ward, hazineli ward and has oda, which were within the structure of the iç oğlanları, received ıydıyye in proportion to their status. In addition, payments were made in the form of inam, such as shalwar akçe, dest-mâl akçe, kaftan akçe, esvâb akçe and destar akçe. These lists will provide information on the amounts of all these payments. At the same time, the effect of the subordinate-superior relationship between these ward members and some officials, who had status differences between each other, on the payments made will be analyzed. On the other hand, it will also be analyzed what these payments meant for these people, many of whom had a known daily wage. As a methodology, the documents obtained from the Ottoman Archives will first be transcribed and then an evaluation will be made about the data obtained from the documents.