Dijitalin Karanlığında Metalaşan Kimlikler ve Yıkılan Mahremiyet: Soramazsın Programına Eleştirel Bir Bakış

Author:

Number of pages:
1615-1632
Language:
Türkçe
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 4

Yeni medya, katılımcı kültürünü, etkileşimi, eğlence, şov ve kazanç güdüsünü sentezleyen dijital bir medya türüdür. Kamusal ve özel alan arasındaki ayrımı bulanıklaştıran bu alanlar, öz(n)el deneyimleri ve mahrem alanı deforme etme, kimlikleri pazar değerine indirgeme gibi çeşitli tehlikeler içermektedir. Yeni medyada yaratılan kimlik inşaları gerçek olmadıkları için bu alanlar yer yer sahte kimlikler ve yapay deneyimler üretmektedir. Bu çalışma, yeni tekno-ahlaki dizgenin çerçevesini tartışmaya açarak, dijital ortamdaki kimlik kurulumu ve mahremiyetin düşüşünü ele almaktadır. Çalışmanın kapsamını, YouTube’da yayın yapan Soramazsın programının videoları oluşturmaktadır. Soramazsın, çeşitli konuklara izleyici soruları yönlendiren bir program formatına sahiptir. Programın videoları sayıca fazla olduğundan örneklem olarak en çok görüntülenen on video seçilmiştir. Çalışmada, ilk aşamada birer metin olarak ele alınan bu on videonun çözümlemesi yapılmıştır. Daha sonra videolarda baskın olan konu ve temalar üç kategori altında toplanmıştır. Bunlar, cinsellik/cinsel yönelim/cinsel kimlik, din/dini tercihler ve devlet/sistem başlıkları altında incelenmiştir. Bu videolar, Van Dijk’ın söylem analizinde etkili olan bilgi tipolojisi çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmanın amacı, programda temsil edilen kimliklerin metalaşma sürecini ve mahremiyet algısının yapısöküme uğramasını irdelemektir. Çalışmada, toplumun farklılık temelli gruplarının topluluk üyelerinin sorularındaki bilgi eksikliği, önyargılar ve kimliklere yönelik baskıcı eğilimler nedeniyle program konuklarının etiketlendiği bulgusuna erişilmiştir. Aynı zamanda, ticari kaygı ve popülerlik talebiyle mahremin yıkımı olgusunun olağanlaştığı bu program, kimliklerin metalaştırıldığını ve kavram/temaların bulanık bir hal aldığını da ortaya koymuştur.

Keywords


New media is a kind of digital platform that synthesizes participatory culture, interaction, entertainment, and profit-making business. These spaces, which blur the distinction between the public and private sphere, can pose various dangers such as deforming subjective experiences and the private sphere, and reducing identities to market value. Since the identity constructs created by the new media are not real, these areas sometimes produce false and artificial identities. This study discusses the framework of the new techno-moral system and discusses the establishment of identity and the decline of privacy in the digital area. The scope of the study consists of the videos of the Soramazsın program broadcasted on YouTube. Soramazsın is a program format that poses audience questions to various guests. Since the number of videos of the program is high, the ten most viewed videos were selected as a sample. In the study, these videos, which were considered as texts in the first stage, were analyzed. Then, the primary topics and themes in the videos were grouped under three categories. These were examined under the titles of sexuality/sexual orientation/gender identity, religion/religious preferences, and state/system. These videos have been analyzed within the framework of the knowledge typology that is effective in Teun van Dijk’s discourse analysis. The study aims to examine the commodification process of the identities represented in the program and the deconstruction of the perception of privacy. The study found that the program guests were tagged because of the lack of information, prejudices, and repressive tendencies towards identities in the questions of the community members of the diversity-based groups of the society. At the same time, this program, in which the phenomenon of the destruction of privacy due to commercial concern and popularity demand became commonplace, also revealed that identities were commodified and concepts/themes became blurred.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 268
Number of downloads 376

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.