Konut, kültürün yansıdığı en yaygın ve önemli mimari yapı olup birçok çalışmaya konu olmuştur. Toplumların yaşama biçimlerinin, ekonomik, sosyal, kültürel ve çevre ile kurdukları ilişkilerinin analiz edilmesinde konut araştırmaları her zaman öncelikli bir başvuru kaynağı olmuştur. Düzce ili, tarih boyunca farklı etnik kökenli halkların ekonomik ve siyasal nedenlerle sürekli olarak yeni yerleşimler kurduğu toprakları sınırları içinde bulundurmuştur. Tarihin ilk çağlarından bu yana sürekli olarak yerleşilmiş olan bu topraklarda 20. yüzyılın başlarına kadar tarihlenebilen kitlesel göçler gerçekleşmiştir. Düzce’ye bağlı Akçakoca ilçesi de yoğun göçler ve Karadeniz kıyısında bir ticaret limanı olmasına bağlı olarak çok kültürlülüğün yoğun bir şekilde gözlemlenebildiği bir yerleşim merkezidir. Akçakoca Kentsel Sit alanı içinde bulunan tarihi Yukarı Mahalle nüfus yoğunluğu açısından geçmişte Türk kökenli ailelerin bir arada yaşadığı bir bölgedir. Bu bölgede makale kapsamında incelenen 33 adet geleneksel konut, Tipolojik Analiz Yöntemi kullanılarak Türk Evi tipolojisi ekseninde yorumlanmıştır. Geçmişte dükkân olarak kullanılmış olan giriş katların özgün tasarımı ve konut olarak kullanılan üst katların süreç içinde değişen ihtiyaçlara paralel olarak gösterdiği mekânsal değişimler nedeniyle doğru bir sınıflandırma yapılabilmesi amacıyla hem giriş hem de birinci katlar üzerinden plan tipi çalışması yürütülmüştür. Yapılar, odaların mekânsal dizilimi ve sofa ve eyvanların kullanım şekline bağlı olarak incelenmiş ve literatürde yer alan ‘Türk Evi’ tipolojisinin gelişim aşamaları kapsamında belirlenen üç ana alt tipe göre sınıflandırılmıştır. Akçakoca’da bulunan geleneksel konutların mekânsal gelişim açısından ‘Türk Evi’ tipolojik özelliklerini 20. yüzyıl ortalarına dek kesintisiz olarak sürdürülmüş olması, büyük kentlerde apartmanlaşmaya geçildiği dönemlerde geleneksel sistemin bölgedeki yaşam koşullarına adapte edilebildiği sonucunu ortaya koymaktadır.
Housing buildings are the most common and important architectural structures that reflect the culture and have been the subject of many studies. Housing research has always been a primary source of reference in analyzing the lifestyles of societies and their relations with economic, social, cultural, and environmental factors. Throughout the history, Düzce region has always been a place where people of different ethnic origins have come and settled for economic and social reasons. Mass migrations to the region had been continued until the beginning of the 20th century. Akçakoca district of Düzce has also been a settlement where multiculturalism can be observed intensely due to mass migration and being a trade port on the Black Sea coast. The historical Yukarı Neighborhood, located within the Akçakoca Conservation Site, is a region where families of mostly Turkish origin lived together since the past times. 33 traditional houses in this region, which were examined within the scope of the article, were investigated in the axis of Turkish House typology by using the Typological Analysis Method. During the research, it was occurred that there were some spatial alterations in the buildings, regarding the changing needs of the users. Therefore, both the ground and the first floors of the buildings were examined in order to distinguish the original sofa and room characteristics. It was observed that in general, the ground floors were designed as shops and utility roms, and the upper floors were used as residences. The buildings were examined depending on the spatial arrangement of the rooms and the use of sofas and iwans and were classified according to three main subtypes determined within the scope of the development stages of the 'Turkish House' typology in the literature. The research showed that the traditional houses in Akçakoca had maintained their 'Turkish House' typological characteristics in terms of spatial development uninterruptedly until the middle of the 20th century. This consistency reveals the result that the traditional system could be adapted to the living conditions in the region during the transition to apartment buildings in big cities.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.