Laika Karabey’in Tanbur Taksimlerindeki İcra Teknikleri ve Makamsal Seyir Anlayışı

Author:

Number of pages:
1181-1197
Language:
Türkçe
Year-Number:
2022-Volume 17 Issue 5

Bu çalışmada, LaikaKarabey’in taksimlerinde kullandığı çift mızrap, çarpma, glissando, portamento, staccato ve üçleme tartım kullanımı gibi tekniklerin taksimler üzerinde nasıl kullanıldığı ve makamsal seyir anlayışının nasıl uygulandığı analiz edilmiştir. Bu analizler Laika Karabey’in icrası hakkında yapılan ilk çalışma olması açısından tanbur icracılarına katkı sunmayı amaçlamaktadır. Araştırmanın evrenini Laika Karabey’in ulaşılabilen taksim icraları oluşturmaktadır. Hakan Cevher’in arşivinden elde edilen kürdîlihicazkâr, hicaz, hisarbuselik ve nihavend taksimleri ise çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırma nitel bir çalışma olup ses kayıtları kaynak taraması yöntemiyle elde edilmiştir. Laika Karabey’in taksimlerinde kullandığı çift mızrap, çarpma, glissando, portamento, staccatto ve üçleme tartımlarının daha net duyulması için Windows Media Player programı ile yüzde elli yavaşlatılarak notaya alınmıştır. Notaya alınan bu taksimler Finale 2014 programı ile yazılmıştır. Karabey’in taksimlerindeki makamsal seyir özellikleri, Emrah Hatipoğlu’nun Makamlar ve Terkibler kitabı esas alınarak incelenmiştir. Bu çalışmada Hatipoğlu’nun kitabı bütün edvarlar ve eserler üzerindeki incelemeler sonucunda elde edilen bilgileri içerdiği için tercih edilmiştir. Araştırmanın bulguları sonucunda Karabey’in taksimlerinde en çok sessiz çarpma ve üçleme tartımı en az ise staccato ve glissando tekniklerini kullandığı tespit edilmiştir. Karabey, hisarbuselik ve nihavend taksimlerinde çift mızrap tekniğini inici ezgilerde kullanmıştır. Karabey, üçleme tartımlarının hepsini sessiz çarpma tekniği ile birlikte icra etmiştir. Karabey’in taksimlerindeki makamsal seyir anlayışı, Emrah Hatipoğlu’nun Makamlar ve Terkibler kitabındaki anlatımlar ile uyuşmaktadır.

Keywords


In this study, it has been analyzed how the techniques such as double plectrum, grace notes, glissando, portamento, staccato and triplet used by Laika Karabey in her taksims are used on taksims and how the understanding of makamic seyir (melodic progression) is applied. These analyzes aim to contribute to tanbur performers as it is the first study on the performance of Laika Karabey. The universe of the research is Laika Karabey's accessible taksim performances. Kürdîlihicazkâr, hicaz, hisarbuselik and nihavend taksims obtained from Hakan Cevher's archive constitute the sample of the study. The research is a qualitative study and the audio recordings were obtained by the method of literature review. The double plectrum, grace note, glissando, portamento, staccatto and triplet used by Laika Karabey in her taksims were recorded with the Windows Media Player program, slowed down by fifty percent, in order to be heard more clearly. These notated taksims were written with the Finale 2014 program. The makamic seyir features in Karabey's taksims have been studied based on Emrah Hatipoğlu's book ‘Makamlar ve Terkibler’. In this study, Hatipoğlu's book was preferred because it is the information obtained as a result of the examinations on all Edvars and works. As a result of these analyzes, it was determined that Karabey used mostly silent grace notes and triplet techniques in his taksims and staccato and glissando techniques the least. Karabey used the double plectrum technique in the descending melodies of hisarbuselik and nihavend taksims. Karabey performed all of the triplet with the silent grace note technique. The understanding of makamic seyir in Karabey's taksims is compatible with the narratives in Emrah Hatipoğlu's book ‘Makamlar ve Terkibler’.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 328
Number of downloads 426

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.