Tarihi yapılar bulundukları bölgeye kimlik kazandırırlar. Bulunduğu zaman diliminde ihtiyaç duyulduğu için inşa edilen yapılar, sonraki dönemlerde işlevini yitirebilmekte, varlığını sürdürebilmek için başka bir fonksiyon yüklenmek/değişmek/dönüşmek durumunda kalabilmektedir. Diyarbakır’ın Çüngüş ilçesinde geçmiş dönemlerde yoğun bir Ermeni nüfusun yaşadığı bilinmektedir. İlçede bulunan dinî yapılar da bu bilgiyi desteklemektedir. Fakat Çüngüş ilçesi günümüzde sahip olduğu Ermeni nüfusunu önemli ölçüde kaybetmiştir. Bu durum Surp Garabed Manastırı’na ait kilise yapısının da işlevini yitirmesine sebep olmuştur. Surp Garabed Manastırı’na ait kilise yapısının rölöve, restitüsyon ve restorasyon çizimleri hazırlatılmış, yapının restorasyon uygulamasına geçilmemiştir. Ele alınan bu çalışmada ise Surp Garabed Manastır Kilisesi’nin varlığını uzun yıllar devam ettirebilmesi için yapıya yeni işlev verilmesi önerilmektedir. Çalışmanın amacı; işlevini yitirmiş, günümüzde harabe durumda olan anıtsal bir yapıya yeni işlev önerisi getirilerek korunmasını sağlamaktır. Bu sayede bölgenin turizm potansiyelinin de artması beklenmektedir. Çalışmanın ilk aşamasında; Surp Garabed Manastır Kilisesi’nin bulunduğu bölge incelenmiş, tarihi yapılara yeni işlev verilmesi konusunda ulusal ve uluslararası literatür taranmıştır. İkinci aşamasında ise dijital çizimleri üzerinde düzenlemeler yapılmıştır. Son olarak yapının üç boyutlu iç mekân modellemesi ile görselleri hazırlanarak, yeni işlev verilmesinden sonra yapının alacağı son biçim gösterilmiştir. Ülkemizde yeni işlev verilerek, kullanılmaya başlanılan çok sayıda kültür varlığı gibi Surp Garabed Manastır Kilisesi’nin de koruma altına alınacağı düşünülmektedir.

Monumental structures give identity to the region where they are located. Some buildings, which were needed at the time they were built, lose their function over time, and have to assume/change/transform into another function in order to survive. Religious buildings in the Cungus district of Diyarbakir, which was known to have a dense Armenian population in the past, also confirm this information. Cüngüş district has lost a significant amount of its Armenian population today. This situation caused the Surp Garabed Monastery to lose its function. With the study carried out in this direction, it is suggested that the Surp Garabed Monastery, which is located in the Cungus district of Diyarbakir, whose survey, restitution and restoration projects have been prepared but has not been put into practice, should be functionalized to preserve its existence after the restoration phase. The aim of the study; This monumental structure, which has lost its function and is in ruins today, is to provide a new function proposal and to ensure its protection, thereby increasing the tourism potential of the region. While making the new function proposal, it is aimed to refer to the contemporary material to be used and to choose the most suitable material for the originality of the building. In the first stage of the method of the study; The literature on the region where the Surp Garabed Monastery is located, contemporary materials and proposals for new functions has been researched. As a second step, relevant arrangements were made on the existing drawings with the help of Autocad program. Finally, with the help of 3d Max three-dimensional modeling program, the interior of the building is modeled to show the final shape of the building after the new function. It is thought that Surp Garabed Monastery will come to life as well as dozens of cultural assets saved in this way.