Osmanlı Beyliği’nin kuruluş dönemi çok sayıda bilimsel yayına konu olmasına karşın bu dönemin sadece tarihi değil, kültür, sanat, mimari, ekonomi, kurumsal yapı gibi bir çok olgusuna dair bilgilerimiz son derece sınırlıdır. Osmanlıların kökenleri ve Beyliğin kurulduğu tarih konusunda bile hâlâ birçok farklı görüş bulunmaktadır. Osmanlı Beyliği’nin 14. yüzyılına dair bilinenlerin büyük bir kısmı 15. yüzyılın ikinci yarısından sonra yazılmış Osmanlı kroniklerinde yer alan verilerden oluşmaktadır. Bu bağlamda  modern tarih araştırmalarındaki birbirinden kopuk, bütünlüğü olmayan bilgiler ile birçok hususta farklı görüş ve düşüncelerin varlığı daha iyi anlaşılmaktadır. Bu ortamda alternatif alan çalışmaların yeterli düzeyde olmayışı, var olan çalışmalarının ise disiplinler arası ortak çalışma eksikliği sebebi ile göz ardı edilmesi önemli bir diğer sorundur. Bu makalenin temel amacı, erken Osmanlı döneminin sosyo-kültürel yapısına ilişkin arkeolojik ve mimari verilerin önemini vurgulamaktır. Bu amaçla Osmanlı Arkeolojisi’nin Osmanlı araştırmaları açısından önemini dönem tarihinin öne çıkan tarihsel olay-olguları örneklenerek tartışılmaya çalışılacaktır. Döneme dair bir diğer önemli veri / bilgi kaynağı da Osmanlı mimari eserleridir. Düzgün ve doğru okunursa, mimari eserler / kalıntılar arkeologlar, sanat tarihçileri, mimarlar ve tarih uzmanları başta olmak üzere bir çok bilim insanı için birer belge niteliğinde içerik sunmaktadır. Bu makalede, mimari veriler kültürel etkileşim ve sosyal kültürel yapı bağlamında ele alınarak değerlendirilecektir.  

The founding period of the Ottoman Principality has been the subject of many scientific publications. However, our knowledge of not only the history of this period, but also many facts such as culture, art, architecture, economy and institutional structure is extremely limited. There are still many divergent opinions as to the origins of the Ottomans and the date in which the Beylik was first founded. Most of what is known about the 14th century of the Ottoman Principality consists of the data in the Ottoman chronicles written after the second half of the 15th century. In this context, the existence of disjointed and incomplete information in modern historical studies and the existence of different views and thoughts on many issues are better understood. Another important problem is the inadequacy of alternative field studies and the ignoring of existing studies due to the lack of interdisciplinary collaboration. This being the case, the main purpose of this article is to emphasize the vitality of the archaeological and architectural data concerning the socio-cultural structure of the early Ottoman period.  For this purpose, the reason why the Ottoman archaeology is indispensable for researchers of the Ottoman period will be explained through important historical examples. Another important source of information is the Ottoman architectural works. If read properly and correctly, architectural works/remains provide content that is a document for many scientists, especially archaeologists, art historians, architects and historians. In this article, architectural data will be evaluated in the context of cultural interaction and social cultural structure.