İnsanlar, tarih boyunca durmaksızın bir yerlere hareket etmişlerdir. Yaşamın devam ettirilebilmesi için gerekli olan beslenme ve güvenlik, göçebe hayatın temel sebeplerindendir. İklim değişimlerine bağlı olarak kış aylarında besin kaynaklarının azalması insanoğlunu tarıma yönlendirmiş, tarım devrimi beraberinde yerleşik hayatı getirmiştir. Yerleşik hayata geçişin başlangıcında yarı göçebe bir hayat süren insanoğlu zamanla yazlık kışlık olan bölgelerde inşa ettikleri yapıları geliştirerek yerleşik hayatı yaşamaya başlamıştır. İlim dünyasında Türklerin göçebelik ile özdeşleştirildiği ve yerleşik yaşama diğer milletlere göre geç dönemde geçtiği tartışmasız kabul edilmiştir. Ancak Türklere ait ilk yazılı kaynak olan Köktürk Yazıtlarında yerleşik hayata dair bilgiler de yer almaktadır. Bilge Kağan yazıtlarda şehirlerden bahseder, Biş Balık’ı ele geçirmesinden sonra şehrin bayındır olduğunu belirtir. Türkçede en büyük yerleşim birimi için en sık kullanılan kelime “şehir”dir. Ancak Eski Türkçeden günümüz Türkçesine gelene kadar “il, balık, kent, saray, yurt, ordu” kelimelerinin de yerleşim birimi adı olarak kullanıldığı görülmektedir. Bu makalede Eski Türkçeden günümüz Türkçesine, içerisinde yaşanılan kent anlamında kullanılan “il, balık, kent, saray, yurt, ordu” kelimeleri incelenerek, bu kelimelerin kökenleri ve etimolojileri üzerinde durulmuş, kelimelerdeki ses ve anlam değişiklikleri, tarihî ve çağdaş lehçelerdeki şekilleri incelenmiştir. Yerleşim adı olarak kullanılan bu kelimelerde “ışık” anlamı araştırılarak, bu kelimelerden bazılarının “parlama, ışık” anlamları taşıdığı tespit edilmiştir.

Throughout history, people have moved continuously. The main reasons of nomadic life style are nutrition and safety necessary for survival. The decrease in food resources during the winter months due to climate changes led human beings to agriculture, and the agricultural revolution brought a sedentary life. At the beginning of the transition to settled life, human beings, who lived a semi-nomadic life, started to live settled life by developing the buildings they built in summer and winter regions. That Turks were identified with nomadism and that they started a sedentary life in a late period compared to other nations is accepted by scientists. However, the Kokturk Inscriptions, the first written source belonging to Turks, give information about a sedentary life. Bilge Kağan mentions cities in the inscriptions and states that after capturing Biş Balık, the city was flourishing. The most frequently used word for the largest settlement in Turkish is "şehir". However, it is seen that the words " il, balık, kent, saray, yurt, ordu" were used as the name of the settlement unit from the old Turkish until today. In this article, the words "il, balık, kent, saray, yurt, ordu" which are used to refer to the city inhabited in modern Turkish since old Turkic are analyzed. The origins and etymologies of these words are emphasized; the phonological and semantic changes, their forms in historical and modern dialects have been examined. Residential areas which also mean shining, light have been examined and determined that some of these words mean light, bright.