Yaşanan küreselleşme süreci içinde bilimsel hayatın değişime uğrayan birçok yönü, kitle hareketleri ve propagandayı da kapsayarak yeni fikirlerin ortaya çıkmasına ve yeni çalışma alanlarının gözlemlenmesine yol açmıştır. Bu çalışmada literatür taraması yolu ile kitle hareketleri ve propagandanın tarihsel gelişim sürecindeki izi sürülmeye çalışılarak, kitle hareketleri ve propagandanın niteliklerinde meydana gelen ve değişen görünümlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Günümüzde kitle hareketleri, ağırlıkla kitle eylemlerine dönüşerek toplumsal yaşama yansımaktadır. Bu bağlamda kitlelere yönelik oluşturulan propagandanın bilinçaltı mesajlar yolu ile yapılmaya başlanması, bu değişen görünümün odak noktasını oluşturmaktadır. Sosyolojinin ise antropolojik araştırma kökenli karakteri, kültürel anlam kodlarını ve bilinçaltı mesajları önemli bir hale getirmektedir. Ayrıca kitle hareketleri ve propagandanın sosyolojide ayrı bir uzmanlık konusu haline gelmesi ve propagandanın günümüze kadar olan tarihsel süreci incelendiğinde, bir toplumu tanımlayabilmek için kullanılan kriterlerden birçoğunu ihtiva eder nitelikte olması, kitlelerin çok boyutlu niteliğini de gözler önüne sermektedir. Çok boyutlu ve disiplinler arası çalışmalar, kitle hareketleri ve propagandayı, insanı anlama ve nöro bilim kapsamında, nöro sosyoloji, nöro ekonomi, nöro politika ve nöro iletişim gibi yeni çalışma alanlarının konuları haline getirmektedir. Bu bağlamda dijital toplum ve akıllı birey çağrısı daha anlamlı hale gelmektedir. Hızla yaşanan teknolojik değişmelerin ortaya koyacağı dijital toplum ve akıllı bireyler, kitlelerin soru sormadan ve sorgulamadan kabul etme özelliğinin gelecek yıllarda etkisinin azalmasına ve dünya savaşlarından bu yana sistemli bir şekilde kullanılan propagandanın da bugün olduğu gibi görünümünün ve niteliğinin değişmesine neden olacaktır.

During the globalization process, many aspects of scientific life that have changed, including mass movements and propaganda, have led to the emergence of new ideas and the observation of new fields of study. In this study, it is aimed to reveal the emerging and changing aspects of mass movements and propaganda in their characteristics by trying to trace mass movements and propaganda in the historical development process by means of literature review. Today, mass movements turn into mass actions and reflect on social life. In this context, the focal point of this changing perspective is that the propaganda created for the masses is started to be made with subconscious messages. The character of sociology based on anthropological research makes cultural meaning codes and subconscious messages important. In addition, the fact that mass movements and propaganda have become a separate subject of expertise in sociology, and when the historical process of propaganda until today is examined, it includes many of the criteria used to define a society, revealing the multidimensional character of the masses. Multidimensional and interdisciplinary studies make mass movements and propaganda the subjects of new study fields such as neuro sociology, neuro economics, neuro politics and neuro communication within the scope of human understanding and neuroscience. In this context, the digital society and smart individual call becomes more meaningful. The digital society and smart individuals, which will be put forward by the rapid technological changes, will reduce the effect of the acceptance of the masses without asking and questioning in the coming years and the propaganda, which has been used systematically since the world wars, will change its appearance and quality as it is today.