Bilgi Sosyolojisi Bağlamında Bilimsel Tefsir Geleneği Üzerinde Değerlendirmeler

Author:

Number of pages:
3309-3325
Language:
Türkçe
Year-Number:
2020-Volume 15 Issue 7

Bilgi sosyolojisi bilginin toplumsallığını inşa ederken onun var oluşu ve gerekçesi olarak toplumu işaret eder. Çünkü her hangi bir bilginin alıcısı, üreticisi ve yeniden yorumlayıcısı yoksa o bilginin bir önemi de yoktur. İşte bilginin bu deverandaki durumu onun toplumsal olanla zorunlu olarak ilişki kurması sonucuna yol açmaktadır. Bu bağlamda Batı tecrübesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Aydınlanma ile birlikte daha çok rağbet edilen rasyonalizm, sekülerizm ve bireysellik bağlamında dini yorum, beklenti ve pratikler de bu süreçlerden hem kurumsal, hem bireysel hem de sembolik manada ciddi düzeylerde etkilenmiştir. Nihayet din, Batıda yaşanan bu tecrübenin sonunda toplumsal belirlenimci gücünü kaybettiği gibi kendi kurumsal otoritesinin öz-benlik saygısı da işlevsizleştirmeyle karşı karşıya kalmıştır. Aydınlanma ile başlayan din bilim çatışması son asırda zirve yaparak materyalizm yedeğinde adeta dinin dövülmesi şeklinde cereyan etmiştir. Burada dini temsilin Hristiyan doğma sistemi olduğunu bilmek kaydıyla materyalizmin tüm dinler üzerindeki baskısı ve bunun bilim paradigması içinde pozitivizm ile teyidi bütün dinler üzerinde bilimsel açıdan bir baskı oluşturmuştur. Yaşanan tarihsel, siyasal ve kültürel değişimin İslam dünyasında yansımaları olmuştur. Bu süreçleri kendi şartları içerisinde yaşasa da İslam tefsir geleneği içerisinde adına bilimsel tefsir denilen ekolün varlığı geçmişte de bilinmektedir. Konuya ilişkin klasik ve çağdaş çalışmalar karşılaştırıldığında Kur’an’ı anlama ve hayata taşıma gayretinin kimi zaman bilimsel gerçeklerle örtüştürme amacının farklılıklar taşıdığı anlaşılmaktadır. Bu bağlamda çalışma bilimsel tefsir geleneğini bilgi sosyolojisi bağlamında anlamaya kendisine problem edinmiştir. Amacı ise bilgi sosyolojisi bağlamında bilimsel tefsir geleneğini a) gereklilik olarak bilimsel tefsir, b) maksattan uzaklaşma olarak bilimsel tefsir, c) örnekleriyle bilimsel tefsir yoluyla anlama, karşılaştırma ve ileri analizlere zemin olacak şekilde ele almaktır.

Keywords


While the sociology of knowledge constructs the sociality of knowledge, it points out the society as its existence and justification. Since if there is not any receiver, producer and re-commentator of any kind of knowledge, there is no importance of that knowledge either. The situation of knowledge in this circuit leads to the result of its necessary relation to the social. In this context, the Western experience is thought to be important. In the context of rationalism, secularism and individualism, which were more popular with the Enlightenment, religious interpretation, expectations and practices were also seriously affected by these processes in institutional, individual and symbolic terms. Finally, as religion lost its social deterministic power at the end of this experience in the West, the self-esteem of its own institutional authority also faced dysfunctionalization. The conflict between science and religion, which started with the Enlightenment, reached its peak in the last century and took place in the form of beating religion in the backup of materialism. Here it is provided that religious representation is a Christian dogma system system, the pressure of materialism on all religions and its affirmation by positivism within the scientific paradigm have created a pressure on all religions, scientifically. The historical, political and cultural changes had reflections in the Islamic world. Although these processes are lived in it own condition, the existence of a school called scientific tafseer within the tradition of Islamic tafseer is known in the past, as well. When classical and contemporary studies on the subject are compared, it is understood that the effort to understand the Qur'an and bring it to life, sometimes has differences with the purpose of matching it with scientific facts. In this context, the study made it a problem to understand the tradition of scientific interpretation in the context of sociology of knowledge. Its purpose is to consider the tradition of scientific interpretation in the context of sociology of knowledge a) in a way that scientific interpretation as a necessity, b) scientific interpretation as a departure from purpose, c) understanding, comparison and advanced analysis through scientific interpretation with examples.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 537
Number of downloads 935

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.