Toplumun katılımıyla yönetilebilen ve sürdürülebilen bir sağlık anlayışının benimsenmesiyle birlikte sağlık iletişimi çalışmaları hasta ve hasta yakınları ile ilgili iletişimi etkileyen unsurların incelenmesi kadar bireylerin algı, tutum ve davranışlarını ve bunları olumlu yönde etkileyen etmenleri de ele alan önemli bir branş haline gelmiştir. Sağlık iletişiminde hayatı tehdit eden riskli ve salgın hastalıklar için düzenlenen Sağ Kalım Kampanyaları, klinik deneyler göz önünde bulundurularak erken teşhis ve korunma yöntemleri konusunda hazırlanan kılavuzlar, broşürler, afişler, kamu spotları ve kısa videolarla bireylerde farkındalık yaratma üzerine kuruludur. Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde meydana gelen ve hızla yayılım gösteren COVID-19 salgını, Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilmiş ve oluşturulan COVID-19 Sağ Kalım Kampanyası ile salgının yönetimi hakkında kılavuz ilkeler hazırlanmıştır. Farklı ülkelerde salgın için gerçekleştirilen Sağ Kalım Kampanyalarında, korunma yöntemlerinin, alınacak tedbirlerin, teşhis ve tedavi yollarının anlatıldığı bir dizi iletişim çalışması yapılmıştır. Türkiye’de ilk COVID-19 vakasının duyurulduğu 11 Mart 2020 tarihinden itibaren Sağlık Bakanlığı’nın öncülüğünde yürütülen COVID-19 Sağ Kalım Kampanyasında salgının yönetimi ve sağlık iletişimi çalışmaları kapsamında, medikal drama türünde olan dönemin iki popüler dizisi Mucize Doktor ve Hekimoğlu’nun başrol karakterlerinin rol aldığı ‘Coronavirüs 14 Gün Kuralı’ kamu spotları çekilmiştir. Çalışmada söz konusu kamu spotlarının sağlıkçılar tarafından nasıl alımlandığı, yüz yüze derinlemesine mülakat tekniği ile ortaya konmaya çalışılmıştır. Mülakatlar için gerekli etik kurul izni, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Etik Kurul’unun 25.11.2020 Tarihli, 2020/10  Sayılı izni doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Yapılan odak grup çalışmasına İstanbul ilinden on iki kişi katılmış ve kendilerine yöneltilen toplamda yedi soruya verdikleri cevapların analizi açısından ‘Coronavirüs 14 Gün Kuralı’ kamu spotlarının etkileyiciliği, kamu spotlarında verilen mesajların niteliği ve kamu spotlarında popüler yerli dizi oyuncularının kullanımı olmak üzere üç kategori belirlenmiştir. Buna göre katılımcılardan on kişinin çarpıcı görüntüler yerine uzun konuşmaların bulunması, kamuya verilen bilgilerin eksik olması, bilimsel açıklamaların ve istatistiki verilerin paylaşılmaması nedeniyle kamu spotlarını etkileyici bulmadıkları saptanmıştır. Söz konusu kamu spotlarında verilen mesajların niteliğine yönelik katılımcıların algılarına bakıldığında katılımcılardan sekizi alınacak tedbirlerin, hijyen kurallarının, maske ve eldiven kullanımının yeterince belirtildiğini düşünmektedirler. Bu sekiz katılımcıdan ikisi, mesajların açık ve anlaşılabilir olmasına rağmen günlük vaka sayısındaki artışı dile getirerek iletişim kampanyalarının yalnızca izolasyon, sosyal mesafe ve hijyen ile sınırlanan mesajlar nedeniyle başarısız olduğunu ve bireylerin bu mesajları dikkate almadığını düşünmektedir. Üç katılımcı doğrudan olumsuz görüş bildirmiş ve bunun nedenleri arasında, iletişim kampanyalarının tecrübelerinden faydalanılmamasını ve verilen mesajların yetersiz olduğunu söylemişlerdir. Bir katılımcı ise kamu spotlarında verilen mesajların halkın kültür düzeyiyle paralel olduğunu dile getirerek ne olumlu ne de olumsuz bir cevap vermiştir. Popüler oyuncuların kamu spotlarında rol almasını katılımcılardan sekizi, olumlu bulurken, dördü olumsuz görüş bildirmiştir. Ancak olumlu görüş bildirenler, popüler medya içeriklerinde temsil edilen gerçekliğin, gerçek hayatla bağdaşmadığını dile getirmişler ve kamu spotlarının içeriğine yönelik eleştirilerde bulunarak çarpıcı görüntülerin kullanılmadığı, hedef kitlenin doğru tespit edilmediği, yaşam kalitesine yönelik verinin kullanılmadığı, hükümetin kriz yönetimine ilişkin planlarının yansıtılmadığı ve iletişim uzmanlarının eksik olduğu yönündeki görüşlerini dile getirmişlerdir. Olumsuz görüş bildiren katılımcılar ise popüler oyuncuların kullanılmasının, bireyler üzerinde hiçbir etkileyiciliğinin olmadığını, gerçek görüntülerin ve farklı iletişim tekniklerinin daha faydalı olabileceğini belirtmişlerdir.

Abstract: With the adoption of a healthy understanding that can be managed and maintained with the participation of the society, health communication studies have become an important branch that deals with the perceptions, attitudes, and behaviors of individuals as well as the factors affecting them positively as well as the examination of the factors affecting the communication with the patients and their relatives. Also, Surviving Campaigns for risky and epidemic diseases that are life-threatening in health communication are based on raising awareness among individuals with guides, brochures, posters, public service announcements, and short videos about early diagnosis and prevention methods based on data from clinical trials. The Corona Virus (COVID 19), which first appeared and diagnosed in China on December 31, 2019, and spread to the whole world in a short period, is a pandemic by the World Health Organization. COVID-19 Surviving Campaigns have been planned in the long term, which aims to tell the people hygiene rules and protection methods against the outbreak. Turkey also has launched a campaign for increasing awareness against to combat COVID 19 disease which is based on manuals, brochures, public service announcements, posters. Due to the COVID-19 outbreak, the public service announcements of 'Coronavirus 14 Days Rule', which were aired by the Ministry of Health on March 16, 2020, and starring the leading actors of the series the ‘Mucize Doktor’ and ‘Hekimoğlu’, were used in the COVID-19 Surviving Campaign. This study was intended to demonstrate how public service messages were viewed by healthcare workers and carried out in compliance with the agreement of the Istanbul Aydın University Social Sciences Ethics Committee, dated 25.11.2020, 2020/10 and the Qualitative Research Procedure. Consequently, the results of the research can be summarized as follows: Concerning the effectiveness of these public service announcements, ten participants think that these public service announcements are not impressive due to the long speeches rather than striking images, the lack of public information, and the lack of scientific explanations and statistical data. Considering the perceptions of the participants regarding the quality of the messages given in these public service announcements, eight of the participants think that the measures to be taken, their hygiene habits, the use of masks and gloves are clearly and adequately specified. The three participants directly stated negative views and stated that among the reasons, the experiences of communication campaigns organized in previous outbreaks were not benefited, the life experiences of patients and their relatives were not explained and the messages given were insufficient. Eight of the respondents found positive participation of popular players in public service announcements, while four reported negative views. However, those who expressed positive opinions expressed that the reality represented in popular media contents are incompatible with real-life and criticism about the content of the public service announcements was not used, striking images were not used, previous experiences and scientific data were not utilized, the target audience was not determined correctly, and no data on quality of life was used. Participants who gave negative opinions state that the use of popular players has no effect on individuals, real images and different communication techniques may be more beneficial.