Covid-19 Pandemisine BIST 100 Reaksiyonu: Ekonometrik Bir Analiz

Author:

Number of pages:
497-509
Language:
Türkçe
Year-Number:
2020-Volume 15 Issue 4

Covid-19 pandemisi geçmişte yaşanan “kara veba” gibi birçok salgına benzer yıkıcı etkilerde bulunmaktadır. Covid-19 sadece sağlık sektörünü sarsmakla kalmayıp finansal piyasaları da derinden etkilemektedir. En çok etkilenen finansal piyasaların başında kuşkusuz borsalar gelmektedir. Covid-19 pandemisinin Borsa İstanbul üzerindeki etkisini ölçmek amacıyla yapılan çalışmada analiz, 31.12.2019-28.05.2020 tarihleri arası günlük verilerle hata düzeltme ve dirençli tahminci modellleri kullanılarak kısa ve uzun dönem için incelenmiştir. Bağımlı değişken olarak BIST 100 endeksinin ele alındığı çalışmada, Covid-19 Türkiye ölüm oranı, US dolar kuru, korku endeksi, enfeksiyon hastalıkları ile sermaye piyasaları oynaklık endeksi ve uluslararası sermaye endeksi bağımsız değişkenler olarak modele dâhil edilmiştir. Çalışma sonucunda seçili değişkenlerin eşbütünleşik olduğu tespit edilmiş ve hata düzeltme modeli tahmin edilerek kısa dönemin uzun dönemi yakalama hızı yorumlanmıştır. Her iki model sonucuna göre pandemi süreci seçilen kontrol değişkenleri ile birlikte BIST 100 üzerinde kısa ve uzun dönemde etkilidir. Söz konusu etkinin kaynakları ve kontrol değişkenleri karar vericilere ilişkin teoriler bağlamında incelenerek finansal araçlar arasındaki ikamelik ilişkileri yorumlanmıştır. Finansal araçlara yapılan yatırımlar dikkate alındığında karar vericilerin belirsizlikler içeren dönemlerde yatırım saikiyle değil nakit ve tasarruf saikiyle hareket ettikleri dolayısıyla borsadan da uzaklaşmalarına neden olduğu gözlemlenmiştir. Aynı zamanda borsa içerisinde faaliyet gösteren şirketlerinde daralma süreçlerinde arz yönlü kısıtlama içerisine girecekleri için endekslerdeki dalgalanmalar kaçınılmaz olacaktır.

Keywords


Covid-19 pandemic has devastating effects similar to many outbreaks such as plague or “black death” in the past. Covid-19 does not only undermine the healthcare industry but also deeply affects the financial markets. Undoubtedly, stock markets are among the most financial markets. This study aims to determine the effect of Covid-19 pandemic on Borsa Istanbul, the analysis was made using daily data between 31.12.2019-28.05.2020 and short and long term forecasts using error correction and robust models. BIST 100 index was chosen as the dependent variable, Covid-19 mortality rate, Exchange rate, the fear index, infectious diseases, and capital markets, the volatility index, and international equity index arguments have included the model as independent variables. From findings, it was determined that the selected variables were cointegrated and the error correction model was estimated and the rate of adjustment in the long term was estimated. According to the empirical results of both models, the pandemic process is effective on the BIST 100 in the short and long term with chosen control variables. Financial instruments including investments made considering the uncertainties in the investment decision-makers not to that period motive they act with that cash and therefore lead to saving motive in moving away from the stock market. At the same time, fluctuations in the indices will be inevitable as they will be included in the supply-side restriction in contraction processes in the companies operating in the stock market.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 778
Number of downloads 374

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.