TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYETİNDE METAFORİK BAĞLAMINDA OYUN-İNANÇ VE MASKE

Author:

Number of pages:
3733-3747
Language:
Türkçe
Year-Number:
2019-Volume 14 Issue 7

Pek çok kültürde, oyun esnasında, kimliği gizleme veya alt kimliğin öne çıkarılmasının bir tezahürü olarak gözüken maske mefhumu, kimi kültürlerde realist bir tarzda ele alınırken kimi kültürlerde de simge veya sembol boyutuyla ortaya çıkmıştır. Türk sanatında ise temsili form olarak beliren maske, görünenin ötesinde bir dünya sunar. Temsil ettiği gerçek veya mitolojik varlığın, bir başka görünümünü eğretilemelerle özdeşlik kurarak açığa çıkarır. Burada verilecek örnek, ilkellerin oyun ve şenliğinde, maskelinin oyun boyunca Tanrı ile özdeşleştirilmesi, var olma (Duyular) düzeyinden, varlık (Bilinç) aşaması şeklinde geçirilen evreler, hep birer ilkel saflık, inanma ve inandırma çerçevesinde gelişmiş olmasıdır. Sanat tarihinde, arkeolojik buluntularda örneklerine rastlanılan maske ve türevleri, oyun, dekoratif veya koruyucu özelliklere sahip çeşitli biçimlerde aslını yansıtabildiği gibi metaforik açıdan da yorumlanabilmektedir. Benzetmeler, maskenin büyülü ve esrarlı bir hal almasını sağlayarak adeta bir oyuna dönüştürür. Maskeyi takan kişi oyun veya törende artık ya özenilen ya da korkulan başka bir kişiyi oynamaktadır. İnancın özdeksel ve uhrevi boyutu, kutsalın, temsili bir görüntüsüne dönüşür. Bu gelenek, Türk sanatında özellikle bu kültürün dahil olduğu farklı coğrafyalar neticesinde din-inanç tesirinin etkileri, maskenin oluşumunda ve kullanımında etken olduğu sonucunu doğurmaktadır. Kültürün maske kullanımındaki koruyucu ve mistik bakışı, Türk sanatının tarihi içinde geçirdiği farklı coğrafya ve kültür etkilerinin yansımaları özünde hep geçmişten izler taşıyarak gelmiş olmasıyla açıklanır.

Keywords


In many cultures, the concept of mask, which appears to be a manifestation of the identity hiding or subordinate identity during play, has been presented in a realistic manner in some cultures, and in some cultures it has emerged in the form of symbols or symbols. The mask, which is seen as a form of representation in Turkish art, presents a world beyond what it appears. The real or mythological entity that he represents becomes more open to identity by being able to articulate another view. The example to be given here is that in the play and festival of the principals, the identification of the mask with God throughout the game, the stages in the form of existence (Consciousness) from the level of being (Senses) have always developed in the framework of primitive purity, belief and conviction. In art history, masks and their derivatives, which are found in archaeological finds, can be interpreted in metaphorical terms as well as reflecting the original in various forms with play, decorative or protective features. The similes transform the mascot into a game by making it magical and mysterious. The person wearing the mask now plays another person who is either careful or scared in the game or ceremony. The image of faithfulness and spirituality becomes a representation of the sanctuary. This tradition results in the effects of religion-belief influence in the formation of the masse and its use in the result of different geographies, especially in the Turkish art including this cult. The protective and mystical view of the use of a cultural mask is explained by the fact that the reflections of different geography and cultural influences in the history of Turkish art have always come from the past.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,033
Number of downloads 690

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.