TÜRK ÇOCUK EDEBİYATINDA DOĞA-ÇOCUK İLİŞKİSİ

Author:

Number of pages:
1609-1652
Language:
Year-Number:
2018-Volume 13 Issue 27

Doğa çocuk için deneyim kaynağıdır. Çocuk doğayı hem eğlence alanı hem de keşif alanı olarak görür. Çocuğun bu ilgisi çocuğu hedef alan çocuk edebiyatının da konusu olmuştur. Çocuğa doğayı sevdirmek ve ona çevre bilinci kazandırmak için çocuk hikâyelerinden yararlanmak çocuğa ulaşmakta etkilidir. Çocuk edebiyatında doğa çoğunlukla kişileştirilerek veya çevre eğitimi kapsamında ele alınır. Kahramanlar çocuğun özdeşim kuracağı insan davranışları ile donatılarak çocuğa sunulur. Doğanın kendi özellikleri ile çocuk kitaplarında yer alması ise daha az rastlanan bir durumdur. Bu araştırmada doğanın kendi özellikleri ile konu olduğu çocuk edebiyatı ürünlerinde doğa-çocuk ilişkisini ve bu ilişkinin boyutlarını tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaçla 30 çocuk kitabında bulunan 50 hikâye önce araştırmacılar tarafından okunmuş ve betimsel olarak analiz edilmiştir. Analiz süreci neticesinde elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuş ve doğa-çocuk ilişkisinin boyutları uzman görüşü alınarak kodlanmıştır. Araştırma sonucunda, incelenen çocuk hikâyelerinde doğanın çocuk açısından 56 farklı etkileşim boyutu olduğu görülmüştür. Bu boyutlardan bazıları: merak, eğlence, keşif, mutluluk, sevgi, korku ve merhamettir. İncelenen hikâyelerde doğanın en fazla eğlence unsuru olarak sunulduğu görülmüştür. Çocuk, doğayı en fazla eğlenme amacıyla tanımakta ve onunla ilişki kurmaktadır. En çok rastlanan ikinci unsur ise “sahiplenme”dir. Çocuk doğa elemanlarını sahiplenerek onlarla ilişki kurmaktadır. Doğanın kendi özellikleri ile çocuğun duygu ve davranışlarında aktif rol oynadığı, çocuğun ise doğayı “çevreyi koruma”, “doğa için fedakârlık ve sorumluluk”, “merhamet” anlamında etkilediği tespit edilmiştir.

Keywords


Nature is a source of experience for children. The child sees nature as an area of both amusement and exploration. This interest of the child has been the subject of children's literature targeting the child. It is effective in reaching out to the child to benefit from children's stories in order to appease the child to nature and to give him environmental awareness. In children's literature, nature is often handled or dealt with in the context of environmental education. The heroes are presented to the child by being equipped with the human behaviors that the child will be identified with. It is less common for children to take part in children's books with their own characteristics. In this research, it is aimed to determine the nature-child relationship and the dimensions of this relationship in the stories of children's literature products in which nature is the subject of its own features. For this purpose, fifty stories in thirty children's books were first read by the researcher and analyzed descriptively. Afterwards, the content-analysis of the nature-child relationship was coded through this analysis. In the coding process, expert opinion was taken. As a result of the research, it was seen that in the children's stories examined, there were fifty-six different interaction dimensions of nature for the child. Some of these dimensions: curiosity, fun, discovery, happiness, love, fear, compassion. In the stories examined, it was seen that nature was the most entertainment element. The child recognizes nature for the most fun and engages with it. The second most common element is the ownership. The child takes possession of the elements of nature to relate to him. While nature plays an active role in the child's emotions and behaviors with its own characteristics, it has been understood that the child affects nature in the sense of “protecting the environment“, “sacrifice and responsibility, mercy” for nature.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 853
Number of downloads 485

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.